ook gelet op de mogelijkheden voor vleermuizen om binnen te komen: dit kan een opening tussen het dak en een binnenmuur zijn; via de toren door een spleet onder het raam; of een luik met een uitgezaagd figuur tje. Een spleet van 1,5 cm. is al voldoende. Maar die moet dan tijdens restauratiewerkzaamheden niet wor den 'dichtgetimmerd'. In Zuid-Beveland waren van de 19 monumentale kerken 15 kerkzolders bezet. Er waren 4 zolders wel geschikt, maar ontoegankelijk. Van de oude kerken (39 in totaal), waren er slechts 5 bezet en 14 ongeschikt voor vleermuizen. Er waren echter 17 zolders wel geschikt, maar ontoegankelijk voor vleer muizen. In de loop van dit jaar worden de geschikte, maar ontoegankelijke kerken bekeken om de toegang voor vleermuizen mogelijk te maken. Dit kan op een voudige wijze, bijvoorbeeld door het aanbrengen van een spleet in de deur tussen de toren en de zolder of in een luik in het zolderdak zelf. Nieuwe kerkgebouwen bleken vaak ongeschikt, vanwege een te lichte of totaal ontbrekende zolder. Het bezoeken van zoveel kerken en kerkzolders is een bijzonder en indrukwekkend avontuur. De gebouwen zijn stil en de hoge ruimte en dikke muren geven en gevoel van rust en veiligheid. Dat moet ook wel, want om de zolders te bereiken via vijftien meter hoge op en neer zwiepende ladders, eindeloos draaiende trappen en nauwe doorgangen hebben we altijd de ARBO- regels overtreden. Dan eindelijk het verborgen deurtje of luik in het dak, de torenmuur of zelfs in het orgel waardoor we in 'het betoverde land achter de kleer kast' konden binnenkomen. Een stroom van hete lucht en stof waait je tegemoet, zodra je het luik opent en je het psychedelische landschap uit de Ollie B. Bommelverhalen betreedt; mensen met hoogtevrees, claustrofobie of die gewoon bang zijn in het donker blijven verslagen achter. Voor de doorzetters ligt er een grote hoeveelheid zwartglinsterende Venzhagelslag en een verstopte vleermuis in een spleet van het gebint als loon voor hun ongemak. De winteronderkomens van vleermuizen zijn helemaal huiveringwekkend: zo vinden we soms grootoorvleer- muizen terug in bunkers die vol liggen met slik, hout, mest, lekkende accu's, een dood schaap en allerlei vun zige taal en tekeningen op de betonnen muren. Een wonder als je dan zo'n prachtig zilverbedauwd beestje ziet achter een oude verroeste sluisdeur! Gewone groot oor verstopt ir een nauwe opening van de kerkmuur. (Sandra Dobbelaar) 'Zon

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Landschap | 2004 | | pagina 9