In dit nummer
Uit het landschap
Door Marten Hemminga
Levende duinen p. 3
In de late Middeleeuwen lagen de duinen van
Walcherens noordrand veel westelijker dan tegen
woordig. En wat nu Oranjezon is, kende nauwelijks
duinen. Oude kaarten en beschrijvingen geven veel
inzicht in de ontwikkeling van dit duingebied.
Het leven van de schorzijdebij ontrafeld p. 7
Het Deltagebied vormt het hart van het versprei
dingsgebied van de schorzijdebij. En de koekoeksbij
van de schorzijdebij, de schorviltbij, is wereldwijd
nooit buiten de Delta gevonden. Chiel Jacobusse doet
verslag van een groot inventarisatieproject naar het
voorkomen van beide soorten in de Delta.
Migreren tussen zout en zoet in
het Schelde-estuarium p.11
Maar weinig vissoorten houden het vol in een milieu
met overgangen tussen zout en zoet, zoals estuaria.
In het Westerschelde-estuarium zijn veel van die
soorten verdwenen door menselijke activiteiten.
Maar herstel is mogelijk. Dat bewijst de fint.
De Japanse oester in Zeeuwse wateren,
passant of blijver? p.14
Hoewel de Japanse oester pas in 1964 is geïntrodu
ceerd in Zeeland, is hij door de razendsnelle verbrei
ding een echte Zeeuw geworden. Maar ook een
bedreiging.
Mini-aapjes van het riet p.16
De kleinste van de ware muizensoorten is wel een
heel aaibaar diertje. De oortjes steken net uit de
bruine vacht, die laag op de rug nog wat bruinrood is
aangezet alsof het diertje een broekje aan heeft.
Jan Piet Bekker vertelt over dwergmuisjes, de mini-
aapjes van het riet.
Koert p.18
Wist je dat niet alleen koeien en schapen, maar ook
ganzen gras eten? En ganzen eten niet alleen gras,
maar ook de keiharde knollen van de zeebies. Koert
vertelt je er alles van!
Deltalandschap p.20
Landschap in 't kort p.21
Agenda p.22
Foto voorzijde: Dwergmuis op rietstengel.
(Michiel Schaap)
ZBM wordt museum voor natuur én landschap
Op 10 december is het Zeeuws Biologisch Museum te
Oostkapelle onderdeel geworden van Het Zeeuwse
Landschap. Het museum blijft een aparte stichting, maar
de bestuurlijke en organisatorische verantwoordelijk
heid komt te liggen bij Het Zeeuwse Landschap. Aan die
overdracht zijn langdurige besprekingen vooraf gegaan.
Het ZBM verkeerde jarenlang in moeilijke financiële
omstandigheden, en zocht naar een nieuw perspectief.
En Stichting Het Zeeuwse Landschap van zijn kant zocht
naar een mogelijkheid om een breed publiek op een
aantrekkelijke manier informatie te bieden over de
natuur en de ontwikkelingsgeschiedenis van het bijzon
dere landschap in onze provincie. Beide partijen hadden
elkaar iets te bieden! De overdracht is voor beide partij
en dan ook een heuglijk feit.
Met steun van de Provincie Zeeland, het Ministerie van
Economische Zaken, Europese subsidie en eigen midde
len, zal Het Zeeuwse Landschap het ZBM de komende
twee jaar gaan omvormen in een museum waar natuur
én landschap centraal staan, met veel aandacht voor het
ontstaan van het landschap. Met aandacht bijvoorbeeld
voor de natuurlijke dynamiek van riviermondingsgebie-
den, de inpolderingen en het grondgebruik in de Delta
door de eeuwen heen, en de dramatiek van de steeds
weerkerende overstromingen die overal hun sporen
hebben nagelaten in het landschap. En vanzelfsprekend
veel aandacht voor de bijzondere kustnatuur van onze
provincie. De fraaie collectie natuurhistorische objecten
waarover het ZBM nu beschikt, en de 2,5 hectare grote
heemtuin bij het museum met daarin de verschillende
Zeeuwse landschapstypen op kleine schaal gereconstru
eerd, vormen een solide basis om de nieuwe expositie
vorm te geven.
De overdracht van het ZBM heeft geen gevolgen voor
het personeel. Gelukkig maar. Dankzij de inzet van het
personeel (en niet te vergeten die van het bestuur en de
vele vrijwilligers), ook in moeilijke jaren, is het museum
jaar in, jaar uit, altijd een publiekstrekker van formaat
geweest in de provincie. We verwachten dat dat in de
toekomst niet anders zal zijn. En natuurlijk hopen we
dat de bezoekers het museum zullen verlaten met de
gedachte dat natuur en landschap van Zeeland het
beschermen waard zijn!
Dr. M.A. Hemminga is directeur van Stichting Het
Zeeuwse Landschap.
