Kamervlieg (Musea domestica) bijttafel. Verre van fris dus. Buiten legt deze bromvlieg de eieren bij voorkeur op dode muizen, dode vogels en ook wel op grote zoogdieren. De larven doen zich tegoed aan de kadavers. Deze bromvlieg, een grote vlieg met prachtig blauw achterlijf, is voor de natuur dus zeer nuttig als opruimer. Ook van stekende vliegen kunnen mens en dier veel last hebben. Denk aan de dazen die ons in de zomer maanden behoorlijk kunnen steken. De steken zijn pijn lijk, maar verder ongevaarlijk. Ook de vrouwtjes van de steekvlieg Stomoxys calcitrans kunnen lastig zijn en ons verblijf in de natuur danig verstoren. Al die stekende vrouwtjes hebben bloed nodig om na de paring de eieren in het achterlijf te laten rijpen. En dan is er nog een andere kwelgeest voor de mens, namelijk de mug. Dit insect kan onze nachtrust danig verstoren. Er zijn in ons land zo'n vierhonderd soorten muggen. Slechts drie soorten hebben stekende vrouwtjes en zuigen bloed. Overal bij huizen zijn ze te verwachten, want de larven leven in stilstaand water. Dus in tuinvijvers, in een regenton, in poeltjes, maar ook in dakgoten. De drie soorten steekmuggen die in Nederland voorkomen, zijn ook in staat malaria over te brengen. De beruchte "Zeeuwse koortsen" waaraan bijvoorbeeld de soldaten in de tachtigjarige oorlog bezweken, betroffen in feite een inheemse vorm van malaria. Maar malaria is in ons land inmiddels wel uitgestorven. Te wapen! Geen wonder dat de mens zich al heel lang bezig houdt met de bestrijding van vliegen en muggen bin nenshuis. Zo is het een zeer oud gebruik om de hoed van de vliegenzwam(l) te weken in een schoteltje melk dat open en bloot in het woonverblijf werd geplaatst. De gifstoffen die uit de paddestoel in de melk trokken, zorgden ervoor dat vliegen die op de melk afkwamen, doodgingen. Over de bestrijdingsmiddelen van vooral vliegen schrijft dokter Snijders het volgende: "Aanbeveling verdient een afkooksel van fijngestoten kwassiehout, vermengd met een weinig suiker, dat men op een vlak bord giet en op een geschikte plaats neer zet; dit middel is ongevaarlijk voor den mensch, terwijl vlie gen, die ervan snoepen, spoedig gedood worden. Anderen bevelen aan: versche melk op een plat bord gieten en met een theelepeltje formaline ver mengen. Ook kan men in de kamer en tegen vensterruiten insectenpoeder rondstrooien of het vertrek uitroken door carbolzuur op gloeiende kolen te vervluchtigen. Door deze dampen worden de vliegen echter niet gedood, doch slechts bedwelmd; zij vallen neer en moeten daarna zorgvuldig opgeveegd en ver brand worden; ook met alle dode vliegen moet dit geschieden". Dit is slechts een klein aantal voorbeelden die genoemd worden voor de bestrijding van viiegen. De nood door vliegenoverlast moet in die jaren wel erg groot geweest zijn om tot dergelijke maatregelen over te gaan. Boorvlieg (Tephritidae) Stalvlieg (Stomoxys calcitrans) 1. Narcisvlieg (Merodon equestris) 2. Gewone Goudoogdaas (Chrysops retictus)

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Landschap | 2005 | | pagina 18