Vormen en kleuren Maar gelukkig is er "t-i? 3. niet alleen narigheid in de vliegenwereld. Er zijn genoeg vliegen- soorten waarvan we volop kunnen genieten. Ware schoonheden zijn er bij, pareltjes in de natuur. Denk maar aan de zweefvliegen, die we overal kunnen tegenkomen als bloembezoeker. Vele hebben prachtige vormen en kleuren. Er zijn er met fraai zwart- geel gestreept achterlijf. Zij lijken erg op wespen en dat biedt de dieren bescherming tegen vijanden. Zo'n manier van bescherming wordt mimicry genoemd. De vogels blijven er wel van af, maar de mensen zien ze vaak voor wesp aan en dat betekent in veel gevallen het einde van het mooie onschuldige vliegje. Ook zijn er zweefvliegen met fraai gekleurde beharing die dus op hommels lijken. Ook hier weer een voor beeld van mimicry. De larven van de zweefvliegen (familie Syrphidae) ontwikkelen zich zeer gevarieerd. Veel leven er van bladluizen (uiterst nuttig dus), enkele soorten komen tot ontwikkeling in mierennesten, weer andere leven in boommolm of zelfs in de modder. De laatste zijn de larven van het geslacht Eristalis. De larven worden rattenstaarten genoemd, vanwege het lange aanhangsel dat ze hebben. Dit aanhangsel dient om lucht te krijgen als de larve zich in de modder ophoudt, de 'staart' steekt dan boven de modder uit. 3. Prachtvlieg (Melieria omissa) Larf rattenstaart Fraai van uiterlijk zijn ook de wapenvliegen (Stratiomidae), die uiterlijk wel wat op zweefvliegen lij ken. De naam wapenvliegen heeft betrekking op de doorntjes die bij de meeste soorten op het schildje voorkomen. Ze hebben veelal prachtige kleuren en komen in allerlei biotopen voor, ook op de schorren. Een zeer interessante familie is ook die der blaaskop- vliegen (Conopidae) Er zijn er een aantal die sprekend op wespen lijken. De larven ontwikkelen zich ook in wespen, maar meer nog in bijen en hommels. Ook uit sprinkhanen zijn larven van deze vliegen bekend. De vliegen leggen hun eitjes op de gastheren. Ik heb eens waargenomen dat een blaaskopvlieg haar eitjes in de lucht op een hommel deponeerde. Een andere familie, de slankpootvliegen (Dolichopodidae), is hoofdzakelijk te vinden in vochtige terreinen. De imago's (volwassen vliegen) zijn prachtige insecten, zij zijn geheel metaal- groen, grijs of geel. Het zijn bloembezoekers, maar vaak zijn ze ook te zien op bladeren of stengels van planten langs de slootkanten. De mooiste vliegjes van alle vliegenfamilies zijn onge twijfeld de boorvliegen (Tephritidae). De naam boor- vliegen hebben ze gekregen omdat de vrouwtjes aan het achterlijf een lange legboor hebben. Deze legboor steken ze in de bloemhoofdjes van bepaalde bloemen of in bessen; waarin dan de eitjes worden gelegd. De larven ontwikkelen zich vervolgens hierin. De boorvlie gen zijn kleine vliegjes die vrijwel allemaal prachtige vleugelpatronen hebben. Zeer bekend is de soort Rhagoletis cerasi (de kersenboorvlieg). De larve leeft in Langpootvlieg (Dolichopodidae) kersen en kan zeer schadelijk zijn. Een andere Rhagoletis soort (Rhagoletis batava) leeft in de bessen van de duindoorn. De naam zegt het al: dit vliegje is voor het eerst in Nederland gevangen en daarnaar beschreven. Zij komt zeer algemeen voor in de duinen tussen duindoorn vegetatie. Dit zijn wat beschrijvingen van fraaie vliegenfamilies, maar in het binnenkort verschijnende boek "De Zeeuwse vliegen en muggen" uit de serie Fauna Zeelandica, zal hier veel uitvoeriger op in worden gegaan. Dhr. B. van Aartsen is entomoloog. Kleine kamervlieg (Fannia canicularis)

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Landschap | 2005 | | pagina 19