Nazomer is vaak een prima tiid om in Zeeland buiten te ziin. De toeristische zomerpiek is voorbij en de natuur lijkt in een prettig rustige fase te verkeren. Vooral in buitendijkse en binnendiikse zoute natuurgebieden kan men dan genieten van geuren, kleuren en sferen. Een aantal zoutplanten, zoals zeekraal en schorrenkruid, kleuren in de nazomer wekenlang rood Hierdoor is duidelijk te zien hoe de grenzen tussen zoute, minder zoute en zoete gronden lopen. Zeeuwse schorren Gert-Jan Buth Gert-Jan Buth *Het voorkomen van zoutmelde op de Zeeuwse schorren is beperkt tot de randen langs de kreken. De oeverzone van een Grevelingenplaat eind september. De zoutste gedeelten zijn bedekt met rood verkleurde zeekraal. In de iets minder zoute gedeelten is zeeaster, met paarse bloemen of wittig vruchtpluis, de dominate soort. Gebieden waarin de vegetatie geheel of gedeeltelijk gevormd wordt door zoutplanten, zoals schorren, inlagen, karrenvelden, poelgebieden, kreek- gebieden en droog gevallen platen achter de Deltadammen, zouden als de 'meest Zeeuwse' natuurgebieden beschouwd kunnen worden. Zo zagen de meeste poldergebieden er ongeveer uit voordat er bedijking plaatsvond. De aanwezige schor- planten. die ervoor zorgden dat schorren verder konden opslibben en aangroeien, waren cruciaal voor het ontstaan van grote delen van Zeeland. In ons sterk gecultiveerde land beho ren zoute moerassige gebieden tot de laatste stukjes Nederland die door de mens nog redelijk ongemoeid zijn gelaten. Kleurenpracht In het noordoostelijke deel van de Verenigde Staten. New England, met staten als Vermont, Maine en Massachusetts, is voor mooie nazo- merse sferen de term Indian summer ontstaan. De bosgebieden daar kun nen bij een lang gerekte nazomer met zonnig en rustig weer wekenlang een zeer tot de verbeelding sprekende kleurenpracht vertonen. Maar zoiets kunnen we ook in het platte Zeeland zien. Weliswaar minder spectaculair en kleinschaliger dan in de oorspron kelijke leefgebieden van de Indianen, maar de weidse zoute Zeeuwse natuurgebieden kunnen vanaf eind augustus tot half oktober een breed uitgesmeerd kleurenpalet van groen, paars, bruin, oranje en rood in aller lei nuances laten zien. Voeg daarbij trekvogels als visdief en grote stern die hier dan nog in grote groepen 'rondhangen' en een lage zonne stand, en het sfeerbeeld is compleet. In augustus en september bloeien de paarse zeeasters nog, maar begin nen de éénjarige zoutplanten als zeekraal en schorrenkruid al af te sterven. Vooral zeekraal kleurt dan fraai rood, waardoor de gedeelten die het meest zout zijn in één oogopslag duidelijk zijn. Een echte Indian summer heb je als er sprake is van een langgerekte periode met een bonte kleurenpracht. Als we het tot de zoutvegetaties beperken, kan de periode van opval lende kleurverschillen jaarlijks sterk variëren. Het kunnen overleven in een zout milieu is een hele toer, ook voor zoutplanten. En alhoewel die planten daarvoor allerlei slimme aanpassingen blijken te hebben, zoals een cactusachtige groeivorm, of zoutklieren op hun bladeren die over tollig zout kunnen uitscheiden, bij een extra hoog zoutgehalte van het grondwater gedurende langere tijd 4 ZeeuwsLandschap

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Landschap | 2005 | | pagina 4