voorbeeld ruw parelzaad hebben daarvoor een speciale aanpassing. Van de vier geproduceerde zaadjes blijft er steevast één aan de bloembo dem vastzitten. Het stelt de plant in staat om op die manier als versteke ling meegevoerd te worden. Deze gedurende eeuwen door mensen gevoerde akkerbouwmethode heeft deze aanpassing van de plant moge lijk gemaakt. Het heeft een speciale naam gekregen: zaadmimicry. Klaprozen Chiel Jacobusse Tenslotte: ook u kunt in uw tuin of volkstuin ook een bijdrage leve ren aan het in stand houden van akkerkruiden, door hier en daar het 'onkruid' zijn gang te laten gaan. Het is zelfs zo dat verschillende bedreigde akkerplanten nog het laatst zijn gezien in groentetuinen bij wonin gen. Dat geldt in ieder geval voor het groot spiegelklokje. Het gidsje van de 18 meest bedreigde akkerplanten in Zeeland is nog steeds verkrijgbaar. U kunt daarvoor terecht bij ons bezoekerscentrum in Saeftinghe, het Zeeuws Biologisch museum of bij ons kantoor te Heinkenszand. Foto links: Het idyllisch gelegen akkertje op de wallen van Aardenburg. Chiel Jacobusse Dhr. R. Brouwer is medewerker externe betrekkingen van Stichting Het Zeeuwse Landschap. Hartgespan Chiel Jacobusse die alleen nog samen met andere graansoorten kan worden verspreid. Deze eigenschap is ontstaan omdat de genetische eigenschappen van dreps samen met de mens in co- evolutie zodanig zijn aangepast, dat verspreiding alleen nog maar via de mens kan plaatsvinden. Zonder haar toedoen zal deze plant dan ook voorgoed van de aarde verdwijnen. Waarschijnlijk is de soort uit een andere grassoort ontwikkeld sinds de mens ongeveer 6000jaar geleden in Europa akkerbouw is gaan bedrijven. Mimicry Onder gecontroleerde omstandig heden worden op enkele plekken zaden vermeerderd van akkerplan ten die in Zeeland verdwenen zijn. Een daarvan is akkerboterbloem. Op droge, lichte zavel heeft deze plant ideale groeimogelijkheden. De laatste bekende groeiplaats in Zeeland was Aardenburg. Het zaad van deze boterbloem is stekelig en wordt gemakkelijk meegevoerd aan de peis van zoogdieren. Een andere manier om zich te verspreiden is die met het hooi of het graan mee naar de boerenschuur. Om later weer door de boer via zaad of mest verspreid te worden. Sommige planten als bij Een fraai akkerplantenreservaat ligt in de Yerseke Moer op een voorma lige kreekrug. De kleine wolfsmelk is er uit de zaadbank ter plaatse opnieuw verschenen. Geheel nieuw was de vestiging van naakte lathy rus. Waarschijnlijk is deze plant mee gekomen met zaaizaad. Het betreft een fraaie gele vlinderbloemige. De plant grijpt de stengels van de rog- gearen aan met zijn ranken en komt zo samen met de rogge omhoog. Wel heel exclusief is het verschijnen van dreps. Dreps is een hoge grassoort. wordt graan verbouwd. Het ligt mooi glooiend in een oud vestingwalge- bied. Deze ligging biedt een waarde vol perspectief voor de ontwikkeling van een variabel akkerplantengezel- schap. Juist het glooien van een akker biedt tal van uitwijkplaatsen voor de vestiging van planten. Ter plaatse komen dan droge en natte omstan digheden voor, zodat een buffer opge bouwd kan worden tegen schomme lingen in het weer. Vroeger trad er in het ruimtebeeld ook de nodige vari atie op, omdat de boer met zijn paard veel langer ploegde dan de moderne boer met zijn vierschaar. Helaas is het te kostbaar om in het beheer dat effect na te bootsen.

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Landschap | 2005 | | pagina 15