Tureluur
Het Grevelingenmeer.
Op veel plekken ziin rond
platen en slikken vooroever-
verdedigingen aangebracht.
Bron: "Het Grevelingenmeer I
natuurlijk ingericht" p. 21
Zilverplevier
Irrwinterkleed
voo roe ververdediging
directe oeververdediging
Ouddorp
Stellendam
Markt
Hompelvoet
j, Springendiep
Melissant
Archipel
Middclhamis
1 Port Zclanclc
Slikken
Flakkee
Dirksland
Stampersplaat
Zonnemaire
Nieuwe Tc
Dreischor
Mosselbank
SHjamland
drevel lag6
Breder bezien
Maar dat kan het laatste woord er
niet over zijn. Ik denk dat we in dat
verband voorbij de grenzen van de
Oosterschelde moeten kijken, en het
geheel van de Deltawateren in ogen
schouw moeten nemen.
Op initiatief van de Provincie
Zeeland is, samen met de provincies
Noord-Brabant en Zuid-Holland,
enkele jaren geleden een integrale
visie ontwikkeld op de toekomstige
ontwikkeling van de Deltawateren.
Een sleutelbegrip in deze visie is het
herstel van het estuariene karakter
van de Deltawateren, d.w.z. het zo
goed mogelijk herstellen van de ver
bindingen tussen rivieren en zee. Dat
wil niet zeggen dat de Deltawerken
zullen moeten verdwijnen, maar wel
dat door aanpassingen van de diverse
dammen en keringen, de verbindin
gen van de Deltawateren met de rivie
ren en de Noordzee verbeterd worden.
In het hele Deltagebied liggen er
mogelijkheden om hier aan te werken.
Het zou echter, met het voortgaande
verlies van platen en slikken in de
Oosterschelde in het achterhoofd,
naar mijn idee goed zijn om met
voorrang de mogelijkheid van
het weer estuarien maken van het
Grevelingenmeer onder de loep te
Het Grevelingenmeer was vóór
de Deltawerken een onderdeel
van de riviermonding van de
Rijn en de Maas. Net als nu
nog in de Oosterschelde en in de
Westerschelde, was er een meters
groot getijverschil tussen eb en
vloed. En net als in de Oosterschelde
en Westerschelde waren er geulen,
schorren, slikken en platen. Met eb
viel er ongeveer 5000 hectare getij-
dengebied droog; dit oppervlak is
ongeveer half zo groot als het getij
dengebied van de Oosterschelde op
dit moment (ca. 10.500 hectare). Met
de bouw van de Grevelingendam in
het oosten en de Brouwersdam in het
westen, werd de Grevelingen afge
sneden van rivieren en Noordzee.
Sinds 1971 is het een kunstmatig
zoutwatermeer met daarin (als over
blijfsel van de schorren, slikken en
platen) duizenden hectares 'nieuw
land', dat deels als eilanden midden
in het meer ligt, en deels aan de ran
den van het meer ligt.
Het indammen van de Grevelingen
betekende in één klap het verlies van
duizenden hectares getijdengebied.
Die afsluiting was voor de steltlopers
dramatisch; ze verloren hun voedsel-
gebied en verdwenen in grote aantal
len. De scholekster bijvoorbeeld,
kwam voor de afsluiting in de winter
in aantallen van wel .30.000 exem
plaren voor, na de afsluiting werden
dat er hooguit enkele honderden.
Gelukkig bleek dat het totale aantal
steltlopers in het Deltagebied na de
afsluiting van de Grevelingen niet
erg veranderde: kennelijk konden de
overige gebieden het verlies van de
voedselgebieden in de Grevelingen
6 ZeeuwsLandschap