Afb. 12
Afb. 16
Rii duintjes
Vroegere bunker
'•OiiYt.
materiaal het wint van afvoer, groeit
de kust aan. Dat kan materiaal zijn
dat door rivieren uit het binnenland
is aangevoerd of, zoals hier. door
een kuststroom is meegenomen van
een plaats waar de kust wordt afge
broken. De mens kan met suppletie
bijna elke afslagkust in een aangroei-
kust veranderen.
Afb. 06
Zo begint de vorming van een nieu
we zeereep, met een enkel sprietje
helm, biestarwegras of een andere
zandvanger die tegen een stootje
kan. Het zand dat de wind aanvoert,
komt tot rust in de luwte de wind
schaduw, van het polletje vegetatie.
Zo ontstaat een schaduwduin.
Afb. 07
Aangemoedigd door het verse zand
begint de vegetatie krachtig te groei
en. vangt daardoor meer zand in,
groeit verder, etcetera. Dit stadium
noemen we een embryoduin.
Op het moment dat de embryodui
nen tot één rij samengroeien is een
nieuwe zeereep geboren.
We keren terug naar de Blauwe route
en vervolgen onze tocht naar het
oosten.
Afb. 10
We zijn nu terecht gekomen in een
ouder deel van het landschap waar
goed het verschil te zien is tussen de
langgerekte strandhaken met hun
zeerepen die intussen hoge duinrug
gen zijn geworden, en de natte duin
valleien ertussen. De duinvalleien
zijn van oudsher door de mens voor
agrarische doeleinden gebruikt, met
name voor begrazing.
Het overtollige water van een
primaire duinvallei wordt door een
slufter naar zee afgevoerd.
Afb. 11
Bij de volgende afslag buigen we
weer af naar het strand.
Het materiaal dat voor de wegver
harding is gebruikt doet vermoeden
dat hier iets bijzonders aan de hand
is. De moderne duinbeheerder
gebruikt immers liever geen materi
aal dat van buiten het gebied komt.
zoals dit puin.
Afb. 08
De nieuwe zeereep wordt steeds
hoger, maar omdat de zee zich verder
terugtrekt, ontstaat er op het strand
weer een nieuwe rij embryoduintjes.
Het afgesnoerde strand ertussen kan
het begin zijn van wat later een pri
maire duinvallei wordt, maar als het
snel gaat zoals hier groeien de kleine
zeerepen aaneen tot een grotere.
Afb. 09
De wind bouwt niet alleen, maar
breekt ook af. Er ontstaan in de
zeereep kerven zoals hier. Pas als
de vegetatie alles heeft overwoekerd
wordt de zeereep definitief toege
voegd aan het oude land.
Afb. 12
Het pad leidt naar een duin waarvan
u uit de verte al ziet dat het niet
natuurlijk is. De top steekt ver boven
de andere duinen uit. Hier is een
bunker bewaard gebleven die onder
deel was van de Duitse Atlantik Wall
uit de Tweede Wereldoorlog. Vandaar
die verharde weg. Het einde van dit
pad is moeilijker begaanbaar door
duindoorns.
Afb. 13
Opruimen van al dat gewapend
beton was een te grote klus. Daarom
is het hele complex maar toegedekt
met zand. Heel verstandig, want er
komt een tijd dat het cultuurhisto-
