mÊKÊtKBUÊi
Grote Historische Topografische Atlas Zeeland, 125.000, begin 20e eeuw.
n V. J - - -
Donateurs van Stichting Het
Zeeuwse Landschap kunnen met
onderstaande kortingsbon de atlas
bestellen voor 34,90 euro (normaal
39,90 euro). De onderstaande bon
kan worden gestuurd naar
Uitgeverij Nieuwland.
Kaartblad 615,
verkenning 1912.
Grote Historische Atlas
Kaartblad 658,
verkenning 1914.
Grote Historische Atlas
Voor u als begunstiger van het Zeeuws Landschap geldt de gereduceerde ledenprijs van e 34,90.
Naam:
Adres:
Postcode Woonplaats:
Telefoonnummer:
en machtigt Uitgeverij Nieuwland te Tilburg om eenmalig het bedrag van
Bestelt
-
HH
exempla(a)r(en) van de Grote Historische Atlas Zeeland
Xj J.i
34,90 x aantal) te incasseren* van bank/girorekeningnummer
Handtekening
Deze bon kunt u opsturen in een
ongefrankeerde envelop naar:
Uitgeverij Nieuwland
^Antwoordnummer 60517
5000 WB Tilburg
*Bedrag is inclusief verzendkosten.
Rekeninghouders hebben 30 dagen
de tijdbom een onterechte incasso via
de Postbank terug te laten boeken.-
ZeeuwsLandschap 21
van de vorige eeuw. Voor de laatste
inpolderingen van zeearmen als Sloe
en Braakman, voor de inundaties
in de Tweede Wereldoorlog, voor
de Ramp, voor de grootschalige en
zeer ingrijpende ruilverkavelingen
en voor de sterke uitbreidingen van
dorpen en steden. Je raakt niet uit
gekeken! Een paar voorbeelden van
dergelijke 'kaartleesmomenten' die
ik had.
Als aardrijkskundeleraar is het, van
wege al die veranderingen in
de vorige eeuw, altijd een hele klus
om leerlingen aan de hand van
huidige topografische kaarten iets
te laten zien van de wording van het
Zeeuwse landschap. Aan de hand
van deze atlas is dat een stuk een
voudiger. Het landschap lag er begin
van de vorige eeuw grotendeels nog
net zo bij als aan het einde van de
Middeleeuwen. Neem de Zak van
Zuid-Beveland. een gebied vol op
en aanwassen, nieuwland- en oud-
landpolders. Het voormalige oud-
land is niet meer in één oogopslag
te zien. Maar wel op kaartblad 658
uit de Grote Historische Atlas. De
Goese Poel staat er nog in volle glo
rie op. Drinkpoelen, kleinschalige,
onregelmatige verkaveling, akker
land op de kreekruggen slingerend
door lager gelegen poelgebieden met
grasland, het is allemaal nog te zien.
En dat Heinkenszand een opwas is,
laat zich goed lezen op deze kaart.
De Ellewoutsdijkpolder oogt na de
ruilverkavelingen die volgden na de
Ramp als een grote nieuwlandpol-
der, maar kaartblad 679 toont het
als een zeer kleinschalig oudland
gebied.
Overigens was Zuid-Beveland nog
duidelijk een eiland: in het oosten
begrensd door de 'Slikken van
Hinkelenoord' (de spoorlijn liep
over een gedeelte buitendijks land),
in het westen door Het Sloe.
En dan Walcheren. Met deze atlas in
de hand snap je waarom Walcheren
ooit de 'Tuin van Zeeland' werd
genoemd. Zeer kleinschalig
verkaveld, volop wegbeplanting
en heggen, kronkelige weggetjes,
buitens, enz. En Tholen van voor
de Ramp: de oude structuur van
de verschillende eilandkernen laat
zich nog goed lezen. Het haventje
van Sint-Maartensdijk voor de
afdamming van de Pluimpot, de
oudlandverkaveling van de Polder
van Scherpenisse. je vindt het alle
maal terug. Voor iedereen die iets
met Zeeland heeft, is deze atlas een
absolute aanrader!
Drs. J. Karkdijk is aardrijkskunde
leraar en eindredacteur van 'Zeeuws
Landschap'.