'-JftÈÊÊÊÊiÊtÊÈÈÈÊËBÊk* mêÊmmm Vanaf die tijd ging Rijkswaterstaat zich naast de uitvoering van het Deltaplan ook bezig houden met de inrichting van de afgedamde Deltawateren. Uiteindelijk is het oorspron kelijke inrichtingsplan niet uitgevoerd en werd in 1975 een Nieuwe Inrichtingsschets voor de Grevelingen vastgesteld, met veel nadruk op spontane natuurontwik keling op de droog gevallen gronden. Intensieve landrecreatie werd beperkt tot de Brouwersdam en in minder mate de Grevelingendam. Alleen op de dammen werd bos aangeplant. Buiten de dammen is ook bos tot ontwikkeling gekomen, maar niet middels aanplant. Sinds vijfendertig jaar vindt op grootschalige wijze spontane bosontwikkeling plaats op het noordelijk deel van de Slikken van Flakkee, tussen Melissant en Stellendam. De plaatgebieden in de Grevelingen zijn deels begroeid met struweel en deels met een soorten- rijke graslandvegetatie, welke door middel van veebegrazing en plaat selijk maaibeheer, in stand wordt gehouden. Het Krammer-Volkerak en toekomstige ontwik kelingen De uiteindelijk keuze van vrij baan voor natuurlijke ontwikkelingen in de landgebieden van de Grevelingen vormde ook de keuze voor de 1.580 ha droog gevallen gronden die in het in 1987 afgedamde Krammer- Volkerak ontstonden. Ondertussen beginnen in dit zestienjaar jongere gebied de eerder in de Grevelingen ontstane landschapsbeelden naar voren te komen. Echter, een groot verschil met de andere afgedamde Deltawateren vormt het feit dat het Krammer-Volkerak snel na de afdamming ter wille van de land bouw in korte tijd is verzoet middels het inlaten van Rijnwater. Hierdoor zijn oeverzones en opgespoten eilandjes voor de oever ondertussen begroeid geraakt met hoog opgaande wilgen. Vooral op locaties die onbe reikbaar zijn voor grote grazers of een trekker met een maaimachine. Het gevolg is dat op die locaties het beeld van een open en wijdse land gebieden begrensd door grote water vlakten 'bezaaid' met watervogels aan het verdwijnen is. De slechte kwaliteit van het zoete water in het Krammer-Volkerak, vanwege erg voedselrijk water dat aangevoerd wordt door de riviertjes de Dintel en Steenbergse Vliet, zorgt jaarlijks voor een blauwalgplaag. Daarom worden studies verricht om het waterbeheer van het Krammer- Volkerak sterk aan te passen. Bijvoorbeeld door er toch weer een zoutwaterbekken van te maken, al of niet gepaard gaande met de instel ling van beperkt getijdenregiem. Dergelijke aanpassingen zullen gevolgen hebben voor het land schapsbeeld van dit gebied. Houtige vegetaties langs de oevers en op lage eilandjes zullen zo waarschijnlijk weer verdwijnen. Ook voor het Veerse Meer en de Grevelingen worden sinds kort verkenningen uitgewerkt om de naderhand gebleken minpunten van de Deltawerken te corrigeren. Maatregelen als bijvoorbeeld het instellen van een beperkt getijden- verschil in de Grevelingen, hetgeen brede open oeverzones, broedgebied voor kustvogels, voedselgebied voor steltlopers en kansen voor schelpdiercultuur zou betekenen, zijn erg duur en voorlopig nog niet in uitvoering. Maar, mogelijk dat op termijn het landschapsbeeld van deze Deltawateren wederom wijzigt ten gevolge van nieuwe inrichtings maatregelen. Dr. G.J.C. Buth is stafmedewer ker van de Stichting Het Zeeuwse Landschap. De Plaat van Bommenede in 1975, vier iaar na de afsluitingen van de Grevelingen. Gert-Jan Buth De Plaat van Bommenede in de Grevelingen anno 2006 met een natuurliik ontwikkelde vegetatie. Gert-Jan Buth 'I

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Landschap | 2006 | | pagina 15