'-JftÈÊÊÊÊiÊtÊÈÈÈÊËBÊk*
mêÊmmm
Vanaf die tijd ging Rijkswaterstaat
zich naast de uitvoering van het
Deltaplan ook bezig houden met
de inrichting van de afgedamde
Deltawateren.
Uiteindelijk is het oorspron
kelijke inrichtingsplan niet
uitgevoerd en werd in 1975 een
Nieuwe Inrichtingsschets voor de
Grevelingen vastgesteld, met veel
nadruk op spontane natuurontwik
keling op de droog gevallen gronden.
Intensieve landrecreatie werd beperkt
tot de Brouwersdam en in minder
mate de Grevelingendam. Alleen op
de dammen werd bos aangeplant.
Buiten de dammen is ook bos tot
ontwikkeling gekomen, maar niet
middels aanplant. Sinds vijfendertig
jaar vindt op grootschalige wijze
spontane bosontwikkeling plaats op
het noordelijk deel van de Slikken
van Flakkee, tussen Melissant en
Stellendam. De plaatgebieden in de
Grevelingen zijn deels begroeid met
struweel en deels met een soorten-
rijke graslandvegetatie, welke door
middel van veebegrazing en plaat
selijk maaibeheer, in stand wordt
gehouden.
Het Krammer-Volkerak
en toekomstige ontwik
kelingen
De uiteindelijk keuze van vrij baan
voor natuurlijke ontwikkelingen in
de landgebieden van de Grevelingen
vormde ook de keuze voor de 1.580
ha droog gevallen gronden die in
het in 1987 afgedamde Krammer-
Volkerak ontstonden. Ondertussen
beginnen in dit zestienjaar jongere
gebied de eerder in de Grevelingen
ontstane landschapsbeelden naar
voren te komen. Echter, een groot
verschil met de andere afgedamde
Deltawateren vormt het feit dat
het Krammer-Volkerak snel na de
afdamming ter wille van de land
bouw in korte tijd is verzoet middels
het inlaten van Rijnwater. Hierdoor
zijn oeverzones en opgespoten
eilandjes voor de oever ondertussen
begroeid geraakt met hoog opgaande
wilgen. Vooral op locaties die onbe
reikbaar zijn voor grote grazers of
een trekker met een maaimachine.
Het gevolg is dat op die locaties het
beeld van een open en wijdse land
gebieden begrensd door grote water
vlakten 'bezaaid' met watervogels
aan het verdwijnen is.
De slechte kwaliteit van het zoete
water in het Krammer-Volkerak,
vanwege erg voedselrijk water dat
aangevoerd wordt door de riviertjes
de Dintel en Steenbergse Vliet, zorgt
jaarlijks voor een blauwalgplaag.
Daarom worden studies verricht om
het waterbeheer van het Krammer-
Volkerak sterk aan te passen.
Bijvoorbeeld door er toch weer een
zoutwaterbekken van te maken, al of
niet gepaard gaande met de instel
ling van beperkt getijdenregiem.
Dergelijke aanpassingen zullen
gevolgen hebben voor het land
schapsbeeld van dit gebied. Houtige
vegetaties langs de oevers en op lage
eilandjes zullen zo waarschijnlijk
weer verdwijnen.
Ook voor het Veerse Meer en de
Grevelingen worden sinds kort
verkenningen uitgewerkt om de
naderhand gebleken minpunten
van de Deltawerken te corrigeren.
Maatregelen als bijvoorbeeld het
instellen van een beperkt getijden-
verschil in de Grevelingen, hetgeen
brede open oeverzones, broedgebied
voor kustvogels, voedselgebied
voor steltlopers en kansen voor
schelpdiercultuur zou betekenen,
zijn erg duur en voorlopig nog niet
in uitvoering. Maar, mogelijk dat
op termijn het landschapsbeeld van
deze Deltawateren wederom wijzigt
ten gevolge van nieuwe inrichtings
maatregelen.
Dr. G.J.C. Buth is stafmedewer
ker van de Stichting Het Zeeuwse
Landschap.
De Plaat van Bommenede
in 1975, vier iaar na
de afsluitingen van de
Grevelingen.
Gert-Jan Buth
De Plaat van Bommenede
in de Grevelingen anno
2006 met een natuurliik
ontwikkelde vegetatie.
Gert-Jan Buth
'I