EX5X30P1 DQSIrïfï7 CSC5ÊÖ In januari dit jaar is de slakkenfauna op een deel van de vestingwal van Retranchement bekeken door de Slakkenwerkgroep van de KNNV-Afd. Bevelanden. Een locatie op de zuid westelijke rand van Nederland kan bijzondere beesten opleveren, alleen al omdat de opmars van veel zuidelijke soorten langs de kustlijn loopt. Hoewel het korte bezoek onmogelijk een volledige slakkenfauna kon opleveren, waren de waarnemingen allerminst teleurstellend. Retranchement, fort Nassau Chiel Jacobusse De Wallen van Retranchement pas sen goed in de dromerige sfeer van het dorp en het omringende polder land. Die wallen hebben roeriger tijden gekend. In de Tachtigjarige Oorlog nam Maurits het initiatief om deze verdediging aan te leggen op de noordoever van het Zwin. We kunnen ons daar van alles bij voorstellen, maar een onverwacht grote vijand bleek toch de zee, die het noordelijke fort van deze vesting wegvaagde. De geschiedenis kent vast veel interessante details, maar één enkel technisch punt moet hier echter gemeld worden en dat is de aanleg van de wal. De benodigde grond werd locaal gewonnen en blijkt zeer schelprijk. De verklaring is dat er oude strandafzettingen in de wal zijn verwerkt. De natuurwaar den van dit gebied hangen samen met dit kalkrijke milieu, alsmede met de warme zuidhellingen van de wal len. De bijzondere flora met soorten als ruwe klaver en kruisdistel is daarvan een voorbeeld. Naast het droge deel van de wallen is er ook plaats voor vochtige en natte milieus. De fortgracht, diverse drinkpoelen en het aangrenzende Afwateringskanaal vormen het open water in dit gebied, met veelal verborgen natuur onder de water spiegel. Op het land Slakjes zoeken is een kwestie van turen in het gewas en op de bodem. Veel exemplaren komen tevoorschijn als je een steen of een afgevallen tak omkeert, of beter, als je wat in de bodem wroet. Veel slakken schuilen overdag, om niet te verdrogen in het felle zonlicht. De Slakkenwerkgroep heeft een stukje vestingwal aan de zuidzijde van het dorp bekeken bij de brug over het Afwateringskanaal. Vooral op de grens van de daar aanwezige weide en de hoger gelegen haag was het goed slakjes rapen. Veel huisjes waren leeg. Het kan dan gaan om dieren die vroegtijdig zijn gestorven of om dieren die hun levenscyclus keurig hebben afgerond. In het strooisel van de haag waren ook overwinterende slakken te vinden. Die beesten trekken zich terug in de bodem en sluiten de opening van hun huisje af met een wittig dekseltje. Verrassingen Van de zeer gangbare soorten zijn waarnemingen te noemen van over winterende tuinslakken en immer actieve grote glansslakken. De tuinslakken hebben een geel huisje met een variabel aantal bruine stre pen. Deze grote slak heeft ook wel eens een andere kleur en de strepen kunnen geheel ontbreken. Door die eigenschappen is de slak veel gebruikt voor ecologisch onderzoek, want men zag dat de kleurvariatie per locatie nogal verschilde. De zwarte mondrand van het huisje geeft de leek houvast bij de soortbe paling: er is geen andere slak die dat zo mooi toont. De tuinslak is regel matig in tuinen te vinden, maar hij is niet de grote veelvraat die slaplantjes en hosta's om zeep helpt. In de vrije natuur weet hij zich ook heel goed te redden. De andere soort, grote glansslak. is een fraai glanzende, bruine 'knoop' met een doorsnee van ruim één

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Landschap | 2007 | | pagina 14