4^W- HP^ werd een stenen bekleding rond de basis aangebracht. Hoe het militaire bouwsel op de kasteelheuvel er in zijn vroegste ver schijningsvorm uitzag, is nauwelijks bekend. Oorspronkelijk zal hout het bouwmateriaal zijn geweest. Behalve incidentele bodemsporen is daar niets meer van terug te vinden. Een beschrijving van Walter van Terwaan uit 1130 van de motte in de dorpskern van Merkem (in West- Vlaanderen) geeft wel enig inzicht: "Bij de kerk stond een hoge verster king, die naar de mode van de streek was gebouwd. Immers in die streek is het de gewoonte van de rijkste en adellijkste mannen om een ophoging van aarde te maken en dit zo hoog als ze maar kunnen en er een zo diep mogelijke brede gracht rond te gra ven. Ze omringen de ophoging met een palissade van planken, die op een zeer solide manier zijn samenge voegd. Zo maken ze een omheining, die zoveel mogelijk met torens wordt geflankeerd. Binnen deze omheining bouwen ze een versterkt gebouw, dat het geheel beheerst. Men kan er alleen binnen langs een brug, die vertrekt van de overzijde van de gracht en tot aan de top van de ophoging reikt en op die hoogte de toegang in de palissade bereikt". Ook het Tapijt van Bayeux geeft de nodige houvast: daarop staan een paar mottes uit Normandië en Bretagne afgebeeld. We herkennen daarop de brug, die naar de toe gang in een rondom de heuveltop geplaatste palissade leidt, zoals Walter van Terwaan dit beschrijft, en een centrale verdedigingstoren met tenminste één verdieping. Zo ongeveer moeten we ons dus de oude Zeeuwse mottekastelen ook voorstellen. Ooit zullen het er meer dan 200 zijn geweest! Met al die torens was Zeeland in de 12e eeuw dus een soort van Noordwest- Europese variant van het Toscaanse San Gimignano.Het grote aantal heeft mogelijk te maken met het feit dat er geen sterk centraal gezag bestond in Zeeland en de lokale edelen en machthebbers graag hun onafhankelijkheid en status wilden laten zien door het bezit van een Tekening links: Motte van Rennes zoals geborduurd op het Tapijt van Bayeux uit de elfde eeuw. Tapis de Bayeux

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Landschap | 2007 | | pagina 5