4^W- HP^
werd een stenen bekleding rond de
basis aangebracht.
Hoe het militaire bouwsel op de
kasteelheuvel er in zijn vroegste ver
schijningsvorm uitzag, is nauwelijks
bekend. Oorspronkelijk zal hout
het bouwmateriaal zijn geweest.
Behalve incidentele bodemsporen is
daar niets meer van terug te vinden.
Een beschrijving van Walter van
Terwaan uit 1130 van de motte in
de dorpskern van Merkem (in West-
Vlaanderen) geeft wel enig inzicht:
"Bij de kerk stond een hoge verster
king, die naar de mode van de streek
was gebouwd. Immers in die streek
is het de gewoonte van de rijkste en
adellijkste mannen om een ophoging
van aarde te maken en dit zo hoog
als ze maar kunnen en er een zo diep
mogelijke brede gracht rond te gra
ven. Ze omringen de ophoging met
een palissade van planken, die op
een zeer solide manier zijn samenge
voegd. Zo maken ze een omheining,
die zoveel mogelijk met torens wordt
geflankeerd. Binnen deze omheining
bouwen ze een versterkt gebouw,
dat het geheel beheerst. Men kan
er alleen binnen langs een brug,
die vertrekt van de overzijde van
de gracht en tot aan de top van de
ophoging reikt en op die hoogte de
toegang in de palissade bereikt".
Ook het Tapijt van Bayeux geeft
de nodige houvast: daarop staan
een paar mottes uit Normandië en
Bretagne afgebeeld. We herkennen
daarop de brug, die naar de toe
gang in een rondom de heuveltop
geplaatste palissade leidt, zoals
Walter van Terwaan dit beschrijft,
en een centrale verdedigingstoren
met tenminste één verdieping. Zo
ongeveer moeten we ons dus de
oude Zeeuwse mottekastelen ook
voorstellen. Ooit zullen het er meer
dan 200 zijn geweest! Met al die
torens was Zeeland in de 12e eeuw
dus een soort van Noordwest-
Europese variant van het Toscaanse
San Gimignano.Het grote aantal
heeft mogelijk te maken met het
feit dat er geen sterk centraal gezag
bestond in Zeeland en de lokale
edelen en machthebbers graag hun
onafhankelijkheid en status wilden
laten zien door het bezit van een
Tekening links: Motte van
Rennes zoals geborduurd
op het Tapijt van Bayeux
uit de elfde eeuw.
Tapis de Bayeux
