Een zandmotor voor de Oosterschelde Door Marten Hemminga jQe Deltawerken hebben Zeeland veiligheid gebracht. i/„ maar- onbedoeld, ook een aantal forse ecologische 2 problemen. Het grootste probleem, dat tegelijkertijd EJBS het lastigst op te lossen is, ligt in de Oosterschelde. Door de aanleg van de stormvloedkering en de mhv %S"Ï comPar,:imenteringsdammen, verkeert het systeem in een SSwaiu >^s5IS staat van "zandhonger". De geulen in de Oosterschelde zijn nu te diep en hebben 400 tot 600 miljoen kubieke meter zand nodig. Op dit moment onttrekken de geulen vooral zand aan slikken, platen en schorren. Daardoor dreigt in de komende decennia het getijdengebied in de Oosterschelde met de helft af te nemen; uiteindelijk zal vrijwel het gehele getijdengebied rond 2100 verdwenen zijn. Om deze ecologische ramp in het grootste Nationaal Park van Nederland te voorkomen, voert Rijkswaterstaat momenteel een verkenning uit naar de uiteenlopende gevolgen die de zandhonger heeft, en de potentiële maatregelen die genomen kunnen worden om de schade te beperken. Theoretisch zijn er heel wat maatregelen denkbaar. Van het stroomlijnen van de pijlers van de stormvloedkering, en het weer verbinden van het Krammer-Volkerak met de Oosterschelde, tot het plaatselijk aanvullen van zand op platen en slikken waar dat verloren is gegaan. Vooral deze laatste maatregel lijkt veelbelovend, en kan op de korte termijn de netto afname van het oppervlak aan slikken en platen lokaal flink beperken. Ik zou zeggen, laten we hier met vaart aan beginnen, en niet lang wachten met het uivoeren van de eerste praktijkproeven! Voor de langere termijn moeten meer fundamentele oplossingen gevonden worden. De verkenning van Rijkswaterstaat biedt daarvoor een aanknopingspunt. In de verkenning komt de relatie tussen zandhonger en kustveiligheid aan de orde. De aanwezigheid van slikken, platen en schorren werkt veiligheidsverhogend in de Oosterschelde, zo stelt het rapport. Vanwege de zeespiegelrijzing zullen in de toekomst zonder twijfel continu zandsuppleties voor de Nederlandse duinkust nodig zijn. In die lange termijn beveiliging van de Nederlandse kust zou een permanent suppletiegebied in dé voordelta t.b.v. de Oosterschelde opgenomen kunnen worden. De langjarige import van zand door de Oosterschelde. gefaciliteerd vanuit dit zandeiland, zou op de lange termijn de zandhonger kunnen stillen én de veiligheid in het gebied op peil houden. Zou de nationale klimaatscommissie onder leiding van Cees Veerman deze optie niet mee moeten nemen in haar visie? Dr. M.A. Hemminga is directeur van Stichting Het Zeeuwse Landschap ZeeuwsLandschap 3 Paddenstoelenimpressies van Zeeland p. 4 Paddenstoelendeskundige Eef Arnolds bracht op uitnodiging van Het Zeeuwse Landschap een aantal weken in het Zeeuwse door. Het leverde een boeiend mycologisch portret van de provincie op. In dit nummer het eerste deel van ziin bevindingen. Natuurparadiis de Hooge Platen p. 8 Zeehonden, dwergsterns, grote sterns, maar ook schorviltbiien en een slechtvalk figureren in de lofzang op de Hooge Platen van René Beiiersbergen. De Zeeuwse akkers van weleer p. 11 De polders ziin stil geworden. De leeuwerikenzang is verstomd en allerlei bijzondere onkruidjes zijn nergens meer te vinden. De natuur op onze akkers gaat in iiltempo achteruit. "Is het tii nog te keren?" vraagt Chiel Jacobusse zich af. Grote grazers in Oranjezon p. 14 In Oranjezon zijn bij wijze van experiment een aantal Shetlandpony's ondergebracht. Ze doen een hoop nuttig werk en hebben een ander menu en ander graasgedrag dan de al langer aanwezige runderen, aldus hoofd terreinbeheer Huibert Simons. Broedvogels van de Zwarte Polder p. 17 Maar liefst drie verschillende plevieren bewonen de nieuwe natuur in de Verdronken en de Herdiikte Zwarte Polder. Wannes Casteliins en Erik Speksnijder trokken er samen in de vroege ochtenduren op uit om al de broedvogels in kaart te brengen. Koert p. 20 Het gaat over elzen. In de zomer valt de els niet zo op, maar in de winter zie ie de boom al van een afstand door al de elzenproppen. De vogels zijn dol op de zaadies die erin zitten. Terra Maris p. 22 Landschap in 't kort p. 24 Agenda p. 26 Cover: Populierenleemhoed (Chiel Jacobusse)

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Landschap | 2007 | | pagina 3