Landschap-plan De Elderschans
De Groene Peiler, online
natuur- en milieupanel
Het in West Zeeuws Vlaanderen
gelegen Aardenburg is wat betreft
natuur- en landschapswaarden voor
al bekend vanwege zijn stadswallen
van verschillende ouderdom. Minder
bekend is dat net buiten Aardenburg
de enige resterende buitenplaats van
Zeeuws-Vlaanderen ligt, genaamd
De Elderschans. Deze buitenplaats
heeft een bijzondere historie. In de
achttiende eeuw is de buitenplaats
gesticht op de voormalige militaire
versterking De Elderschans. Deze
schans was op haar beurt aangelegd
op het kruispunt van de wegen van
Sluis naar Aardenburg en Brugge.
Dat gebeurde tussen 1604 en 1608
door Staatse troepen onder leiding
van prins Maurits. In 1684 werd de
schans geslecht, de wallen afgegra
ven en de grachten gedempt. Echter,
nog steeds is het grondplan van de
fortificatie goed herkenbaar en heeft
De Elderschans een verhoogde lig
ging in het landschap.
Met de omvorming tot buitenplaats
kreeg De Elderschans een parkbos
en werden de grachten weer uitge
graven. In 1885 bouwde men het
huidige buitenhuis en kreeg het park
een landschapsstijl aangemeten. In
de jaren na de Tweede Wereldoorlog
heeft de gemeente Aardenburg het
landgoed, inclusief het herenhuis,
aangekocht. In 1986 is het buitenhuis
gekocht door een particulier. Het
park is nog steeds grotendeels eigen
dom van de huidige gemeente Sluis,
waarvan Aardenburg deel uitmaakt.
Het park kent al jaren achterstallig
onderhoud en verloor daardoor een
deel van haar allure. De oorspron
kelijke opzet is niet goed herkenbaar
meer. De vijverpartijen zijn aan
het verlanden en eeuwenoude eiken
komen in de verdrukking door beu
kenopslag. De oorspronkelijk open
delen in het park verdwijnen door
bosopslag en de zichtlijnen naar het
huis toe zijn dichtgegroeid.
Eind 2007 heeft gemeente Sluis een
adviesbureau opdracht gegeven om
een herstelplan voor De Elderschans
uit te werken. Dit mede op verzoek
van bewoners van Aardenburg,
die zich zorgen maken over de
situatie van de vrij toegankelijke
buitenplaats. Stichting Het Zeeuws
Landschap, beheerder van een groot
deel van de wallen van Aardenburg,
gaat de helft van de planuitwerking
van De Elderschans betalen en
maakt deel uit van de begeleidings
groep van het herstelplan. Zodra
de planuitwerking wat verder is
gevorderd, zullen de voorstellen in
bredere kring besproken worden.
Onder andere met de stadsraad
en natuurvereniging 't Duumpje.
Daarna kan met de uitvoering van
het herstelplan in dit bijzondere en
nog steeds fraaie landgoed begon
nen worden.
Gert-Jan Buth
De Zeeuwse Milieu Federatie
(ZMF) gaat peilen welke kansen
en bedreigingen inwoners van
Zeeland zien op het gebied van
duurzaamheid en leefbaarheid.
Ieder die zijn of haar stem wil laten
horen kan zich daarvoor aanmelden.
De Groene Peiler is een initiatief
van de provinciale milieufederaties.
De ZMF zal circa vier keer per jaar
vragen voorleggen aan de leden
van de 'Groene Peiler'. Die vragen
kunnen varieren van klimaat-
neutrale en duurzame ontwikkeling
tot concrete bouwplannen en de
inrichting van het landschap. Het
beantwoorden van de vragen kost
ongeveer tien minuten tijd.
Met de uitslag van de Groene Peiler
wil de ZMF besluitvorming beïn
vloeden en de keuze voor een
duurzame ontwikkeling in de
provincie stimuleren.
Voor meer informatie:
www.degroenepeiler.nl.
ZMF: 0113-230075 of infofezmf.nl
ZeeuwsLandschap
25
duw. Het oranje gekleurde mannetje
benadert tijdens zijn patrouille-
vluchten alles wat op een soort-
genote lijkt, zelfs bruine, afgevallen
blaadjes.
Ineke Koopnians. De Vlinder
stichting. De Vlinderstichting
zet zich in voor het behoud van
bedreigde soorten onder de
vlinders en libellen.
