waterbedrijf een aantal percelen
bebost en ook stukken terrein open
gelaten. Een van de taken van de
nieuwe boswachter was om het
contact met de boeren te onder
houden, die grond van het water
bedrijf pachtten.
"Van de hoge zandrug die van
Nieuw-Namen naar Koewacht loopt,
stroomt het overtollige regenwater
naar de Westerschelde", legt de
boswachter uit. "dat water wordt
op natuurlijke wijze gezuiverd.
De boeren waren beperkt in het
gebruik van mest- en spuitstoffen.
Ik moest er op toezien dat het
afstromende water niet onderweg
vervuild werd. Ik ben zelf een
boerenzoon en heb altijd prima
samengewerkt met de dertig pach
ters in de omgeving. Daar ben ik
best trots op."
De schrale grond in het gebied
leverde de boeren vaak weinig
op en zo vond er een verdere
omschakeling plaats van boeren
land naar bosaanleg. "Dat was
een natuurlijk verloop", gaat de
boswachter verder, "in mijn eigen
familie waren er ooit 24 boeren en
nu zijn er nog vier overgebleven."
Waterfabriek
Terwijl de 'waterfabriek' op de hoge
zandrug bij Sint Jansteen op volle
toeren draaide, daalde de grond
waterstand en ontstond een steeds
droger wordende streek. Om het
Uniek voor Zeeland
"De natuurwaarden van dit gebied zijn bijzonder en dat is niet zo
bekend", zegt Chiel Jacobusse, die onderweg is om wat extra gegevens
te verzamelen van de nieuwe aanwinst van Het Zeeuwse Landschap. "Er
zijn weinig plekken in Zeeland met zulke grote bossen. Dat brengt weer
bijzondere bosvogels met zich mee, zoals zwarte spechten, boomklevers
en matkoppen. Deze vogels komen in Zeeland nergens voor behalve in
de waterleidingbossen van Sint Jansteen. Ook zitten er eekhoorns in die
bossen. Dat is ook on-Zeeuws!"
Het waterwingebied Sint Jansteen bevindt zich precies op de overgang
van zand uit het Pleistoceen naar klei. In een dergelijk overgangsgebied
gedijen bijzondere plantensoorten. Dat weet Chiel Jacobusse als geen
ander: "Er groeien in het zandgebied van Zeeuws-Vlaanderen planten
als de vlottende bies. het ondergedoken moerasscherm en moerasherts-
hooi. Plantensoorten die typerend zijn voor voedselarm water. Ook
zijn er op de uitlopers van de oude zandgronden spontaan heideveldjes
ontstaan. Nog een voorbeeld van de grote rijkdom: in oktober van het
vorige jaar hebben we op één dag 200 soorten paddestoelen gevonden in
dit gebied. Steeds weer vonden we nieuwe soorten. Dat heeft te maken
met de bijzondere inrichting van het landschap en met de overgang van
twee bodemtypen."
Het aangelegde bos bii
Sint Jansteen.
Grote bremraap is een
zeldzame parasitaire plant
die bibrem groeit.
Boomklever.
bij de rijke boeren van Hulst gingen
werken of vertrokken voor seizoens-
werk in de nieuwe Noordoostpolder.
De boertjes die hun grond aan de
maatschappij verkochten, gingen
er ook wel werken en groeven dan
sleuven voor waterleidingbuizen.
Dat was puur handwerk en de
sterke vlasboeren waren geschikte
gravers. Bos was er toen nog niet.
Staatsbosbeheer is beginjaren
vijftig begonnen met bosaanplant."
In 1975 kwam Gerrit Blaauwendraat
in dienst van het Evides waterbedrijf
en de ruilverkaveling van Kieldrecht
was destijds in volle gang. Losse
stukken van het terrein werden
uitgeruild en volgens plan had het
ZeeuwsLandschap 11
