Uit het landschap
Door Marten Hemminga
In dit nummer veel aandacht voor de opening van
Hoeve Van der Meulen. Eén van de belangrijke
aspecten van Hoeve Van der Meulen is dat een kwart
van de bijna 30 hectare landerijen bestemd is voor
de ontwikkeling van de rijke boerenlandnatuur van
vroeger. Moderne, grootschalige landbouwkavels zijn
landschappelijk en ecologisch verarmd. De efficiëntie
waarmee de grond wordt benut, de ongekende gewasdichtheid, en de
vrijwel perfecte zaaizaadschoning, zijn een paar van de factoren die veel
planten en dieren uit moderne akkerbouwgebieden weghouden.
Je kunt het de boeren niet kwalijk nemen dat zij streven naar
optimalisatie van de oogstopbrengst. Maar het wringt wel: de landbouw
in Nederland gebruikt 70% van de ruimte en produceert dus niet alleen
voedsel en energiegewassen, maar bepaalt ook sterk het aanzien van
het Nederlandse landschap en speelt een grote rol in het wel of niet
voorkomen van talloze planten en dieren. En dan komen we dus bij
maatschappelijk gedragen waarden - een mooi landschap en behoud van
biodiversiteit - die ons allen aangaan.
Tegen die achtergrond heeft het kabinet vorig jaar een langetermijnvisie
op het Europese landbouwbeleid ontwikkeld, die een fundamentele
wijziging t.o.v. de huidige situatie inhoudt. Op dit moment ontvangen
de boeren in Europa inkomenssteun. De Nederlandse boeren krijgen
jaarlijks 900 miljoen euro ter versterking van hun inkomen. Het gaat dus
om heel veel geld.
De Nederlandse overheid wil het komend decennium deze algemene
inkomenssteun afbouwen en vervangen door een stelsel van gerichte
betalingen voor maatschappelijke diensten die de landbouw levert,
bijvoorbeeld voor de instandhouding van landschap en natuur in
de Nationale Landschappen. Boeren zouden er dan voor kunnen
kiezen een deel van hun inkomen te verwerven door het leveren van
specifieke 'groen/blauwe' diensten. Het bestaan van agrarische
natuurverenigingen, ook in Zeeland, maakt het waarschijnlijk dat er
een categorie boeren is die dit een prima optie vindt. Invoering van dit
stelsel zou een positieve, grootschalige bijdrage kunnen leveren aan
natuur en landschap in Nederland. Misschien dat daardoor over tien jaar
Hoeve Van der Meulen niet meer opvalt in zijn omgeving. En dat zou
welbeschouwd bijzonder goed nieuws zijn!
Dr. M.A. Hemminga is directeur van Stichting Het Zeeuwse Landschap
Het zelve anders p. 4
De flora en fauna in de Deltawateren zijn de afgelopen
decennia enorm veranderd. Gerard Heerbout heeft het zien
gebeuren en neemt een aantal nieuwkomers onder de loep.
Boerenland-erfgoed Hoeve Van der Meulen p. 7
Na jaren hard werken is de historische Hoeve Van der Meulen
voldoende opgeknapt om te worden getoond aan het
publiek. Marten Hemminga beschrijft de toestand waarin
de hoeve zich bij aankoop bevond, de vondsten nadien en
de keuzen waarvoor Het Zeeuwse Landschap stond.
Uitnodiging Publieksdag Hoeve Van der Meulen p. 10
Op 26 september wordt de opgeknapte boerderij met zijn erf
en landerijen feestelijk geopend voor het publiek. Lees meer
over deze dag op pagina 10 en 11.
Landwater, last of ook lust? p. 12
Dat waterbeheer in Walcheren geen sinecure is blijkt uit
historische gegevens die Aad de Klerk op een rij heeft gezet.
Welk belang prevaleert en wie maak je het naar de zin? De
dilemma's van twee eeuwen terug blijken verrassend actueel.
Ode aan Tholen en Sint Philipsland p. 15
Dat ze door veel Zeeuwen nog wel eens over het hoofd
worden gezien, heeft Henk Vinkeles Melchers geïnspireerd
tot een lofzang op de twee meest oostelijke Zeeuwse
'eilanden'.
Koert p. 18
Genieten kost soms pijn. Bijvoorbeeld om de heerlijke wilde
bramen tussen de stekels weg te plukken. Koert weet er alles
van.
Woudreuzen in Sint Jansteen p. 20
Bomen van onwaarschijnlijke afmetingen, gewoon in onze
provincie. Lees hoe ze zo groot zijn geworden en wat ze ons
vertellen over het verleden. Bij een eventueel bezoek wel
oppassen, want je kunt er lyrisch van worden...
Terra Maris p. 22
Nieuws over en uit het museum Terra Maris.
Landschap in 't kort p. 24
Actuele zaken binnen de stichting.
Agenda p. 26
ZeeuwsLandschap 3
