van het huis, een lappendeken
van verglaasde stenen, klooster
moppen en IJsselsteentjes, lieten
wel zien dat het hier om een oud
gebouw ging. Van de aangebouwde
landbouwschuur stonden alleen
de muren overeind: het dak was
ingestort. Aan de erfzijde hingen
de grote, vaag blauwe mendeuren
nog in de hengsels. De boomgaard
naast de gebouwen was nau
welijks als zodanig herkenbaar.
Braamstruiken, vlieren en opge
schoten essen onttrokken de ver
spreid staande oude vruchtbomen
vrijwel aan het zicht. Oude, reus
achtige knotwilgen begrensden de
boomgaard aan de kant van het
doodlopende restant van de oude
Zuidweg.
We nemen hem!
Het zou een enorme opgave zijn het
complex weer op orde te brengen,
maar meteen was ook duidelijk dat
het veel kansen bood. Hier kon niet
alleen een oude Zeeuwse boerderij
nog net voor de ondergang behoed
worden, de bijbehorende landerijen
boden ook volop kansen voor her
stel van aantrekkelijk, kleinschalig
boerenland met alle dieren en plan
ten die daar van oudsher bij horen.
Dankzij de bemiddeling van twee
bewindvoerders die door de kan
tonrechter waren benoemd om. bij
afwezigheid van directe erfgena
men, de nalatenschap af te hande
len, kreeg Het Zeeuwse Landschap
de gelegenheid de boerderij met de
omliggende landerijen, bij elkaar
zo n 28 hectare, te kopen. Dat was
het begin van een lang restaura
tieproces. Allereerst moest het erf
opgeruimd worden en de wrak
ken verwijderd. Bij elkaar is zo'n
600 ton aan oud ijzer van het erf
afgevoerd en ook nog eens 800 ton
ander afval als plastic, dekzeilen
en oude banden. Delen van het erf
waren flink vervuild. Met de finan
ciële hulp van de Provincie en de
gemeente Borsele is de vervuilde
grond afgegraven en afgevoerd.
Toen dat achter de rug was kon de
restauratie van de woning en bak-
keet beginnen. De grote landbouw
schuur moest helemaal opnieuw
opgebouwd worden: de laatste
muurresten waren door rukwinden
begin 2008 volledig ingestort.
Mooie vondsten
Bij de restauratie van het woon
huis kwamen diverse leuke ver
rassingen voor de dag. Zo kwam
bij het weghalen van de houten
vloer in de woonkamer een mooie
plavuizenvloer met rode en zwarte
plavuizen tevoorschijn. Deze pla
vuizen zijn voorzichtig verwijderd
om de ondergrond te herstellen,
en daarna weer teruggelegd. Toen
de plavuizen verwijderd waren is
met een metaaldetector de grond
in de woonkamer doorzocht.
Daarbij zijn diverse oude munten
gevonden, o.a. een "Statenoord
van Zeeland" geslagen in 1601 in
Middelburg, en een eind 16e eeuw-
se rekenpenning van Neurenberg.
Zulke vondsten illustreren de lange
bewoninggeschiedenis van de plek.
Bijzonder zijn ook de inscripties
die in diverse ruitjes van het zol
derraam zijn aangetroffen. Eén
inscriptie verwijst naar de stran
ding van een walvis op de Borselse
kust: er staat: "De groote Walvisch
alf Mei 1869 te Borsele Noorden
Nol" een inscriptie die vermoe
delijk door oud-bewoner Jan A.
de Jonge in het glas is gekrast.
Interessant is ook het stukje, goed
bewaard gebleven "gerosselde
muur" dat was binnengesloten
door een (inmiddels verwijderd)
20e eeuws aanbouwtje. Het rood
of rossig kalken van de huismu
ren was een gewoonte in de Zak
van Zuid-Beveland bij Rooms-
Katholieke boerengezinnen. Vóór
de familie Van der Meulen de boer
derij in bezit kreeg, in de tweede
helft van de 19e eeuw, is de boerde
rij kennelijk bewoond geweest door
Rooms-Katholieke families.
Wat te doen met de
boomgaard en het land?
Bij het opruimen van erf en
boomgaard kwam Het Zeeuwse
Landschap voor een dilemma te
staan. Juist door de verwaarloosde
staat van de boomgaard kende het
een rijke vogelstand. De ontstane
wildernis was bovendien één van
de meest karakteristieke elemen
ten van d'oeve van Vermeulen
geworden. Maar een eenmaal
gerestaureerde boerderij zonder
bijpassende boomgaard zou ook
niet kloppen. Er is daarom gekozen
voor een compromis: de helft van
de boomgaard, aan de zijde van
de Zuidweg, is als wildernis onge-
Het gerestaureerde
woonhuis met daarnaast
de bakkeet (M. Hemminga).
