Uit het landschap
Natuurherstel Westerschelde
Door Marten Hemminga
Op vrijdag 9 oktober besliste het kabinet dan
uiteindelijk definitief over het onderwerp dat Zeeland al
te veel jaren in een wurggreep hield: het natuurherstel
van de Westerschelde als onderdeel van de verdragen
over veiligheid, nautische toegankelijkheid en
natuurlijkheid van het Schelde estuarium. In het verdrag
tussen Vlaanderen en Nederland, dat in december 2005
door bewindspersonen van beide kanten was getekend, was expliciet
het ontpolderen van de Hertogin Hedwigepolder als onderdeel van de te
nemen natuurherstelmaatregelen opgenomen. Zoals bekend groeide de
weerstand in delen van de Zeeuwse samenleving daartegen naarmate
de tijd verstreek. Na een vergeefse zoektocht naar alternatieven, en
een uitspraak van de Raad van State, kon het kabinet niet anders
dan concluderen dat de bij verdrag overeengekomen maatregel
onontkoombaar was. Toch ontpolderen van de Hedwigepolder dus.
Na alle commotie rond dit onderwerp is er waarschijnlijk niemand in de
provincie te vinden die werkelijk onbekommerd tevreden kan zijn over
dit besluit, ook de natuurbescherming niet. Daarvoor zijn de sporen
die dit onderwerp in de samenleving heeft getrokken te diep. Het hele
dossier levert veel stof tot nadenken. In de eerste plaats over het verloop
van het proces. Hoe kan het gebeuren dat na een uiterst zorgvuldig
voortraject, waar alle belanghebbende sectoren bij betrokken waren -
overheden, landbouwsector, natuurorganisaties, havenautoriteiten -en
waar inhoudelijk overeenstemming was tussen de partijen, dit dossier
toch zo ontspoord is? Waar had in het politiek-bestuurlijke proces anders
gehandeld moeten worden?
Levensgroot doemen ook vragen over de toekomst op. De wens naar een
nog diepere vaargeul ten behoeve van de scheepvaart naar Antwerpen
zal in de toekomst ongetwijfeld opkomen. Het lijkt ondenkbaar dat er
nog algemeen geaccepteerde maatregelen bedacht kunnen worden die
de natuurschade van een volgende verdieping teniet kunnen doen. Niet
verder verdiepen dus? Maar zullen onze Vlaamse buren kunnen leven
met beperkingen in de grootte van de containerschepen die Antwerpen
kunnen bereiken? Waarschijnlijk niet. Dan de Westerschelde als
natuurgebied maar opgeven? Dat is voor een ieder die doordrongen is
van de internationale betekenis van dit estuarium evenzeer ondenkbaar.
Kortom: wie de oplossing weet voor dit dilemma mag het zeggen.
Dr. M.A. Hemminga is directeur van Stichting Het Zeeuwse Landschap
Zeeuwse grutto's doen het redelijk p. 4
Tegen de landelijke trend in ontwikkelt de Zeeuwse
gruttostand zich aardig, al blijft het aandeel in de
nationale populatie klein. Recent onderzoek in de
provincie levert nieuw inzicht in sturende factoren.
Historie Waterwingebied Sint Jansteen p. 7
Oud-terreinbeheerder Gerrit Blaauwendraat beschrijft
een aantal historische kenmerken van het waterwin
gebied en relateert ze aan de huidige toestand van het
gebied.
Beheerplan Landlust p. 10
Het voormalige zenuwcentrum van Stichting
Het Zeeuwse Landschap -Landlust in Heinkenszand-
wordt onderhanden genomen. Pauline van der Staaij
beschrijft de historie van het landgoed en de
voorgenomen beheermaatregelen.
Natura2000 in Zeeland p. 12
De Europese natuurregelgeving is een investering in
de toekomst van onze kinderen, betoogt Gert-Jan Buth.
Hij belicht het ontstaan van de regelgeving en de
doorwerking ervan in onze nationale wetgeving. Ook
staat hij stil bij de relatie met de economie.
Zweefvliegen in de Waterwingebieden p. 15
Wie tijdens een wandeling door de Zeeuws-Vlaamse
waterwingebieden belaagd wordt door vliegen, slaat
er wellicht minder snel naar als hij dit artikel over
zweefvliegen heeft gelezen en de prachtige foto's
heeft bekeken.
Koert p. 18
Koert is geheel en al in kerstsfeer met een beschouwing
over naaldbomen.
Zeeuwse Stikjes p. 20
Over hoe plat Walcheren is en over regionale namen
voor langpootmuggen.
Terra Maris p. 22
Nieuws over en uit het museum Terra Maris.
Landschap in 't kort p. 24
Actuele zaken binnen de stichting.
Agenda p. 26
ZeeuwsLandschap 3