een onderhoudsvoertuig op kunnen',
zegt Marinisse. Omdat in beginsel elke
vreemde overgang in een dijk - ofwel
wisseling van materiaal - een potentieel
gevaar vormt, wordt de weg aan de ran
den goed geborgd: ingegoten met asfalt
of betonzand, zodat er een gesloten
constructie ontstaat aan de kant van het
benedentalud. En het is erg belangrijk
dat er op het boventalud een goede
gesloten grasmat ligt.
De onderhoudswegen komen overal, op
enkele plaatsen na waar dat praktisch
niet mogelijk is (geen ruimte). Ook op
stukken dijk die voor de vogels belang
rijk zijn, worden de wegen aangelegd.
Alleen komt daar geen asfalt, vertelt
Marinisse. Waar natuurwaarden in het
geding zijn wordt de verharding (funde
ring van geotextiel en slakken, met 20
centimeter open steenasfelt erop) afge
dekt met grond en komt er een grasmat.
Of en hoe een dijkvak wordt afgesloten
voor fietsers, besluit het waterschap.
'Maar de provincie heeft een dikke
vinger in de pap. Die geeft op basis van
een natuurtoets een vergunning af in het
kader van de Natuurbeschermingswet.
In de vergunning staan voorwaarden
en maatregelen, waarbij nadrukkelijk
wordt gekeken naar de natuurbelangen',
merkt Marinisse op. Over de uitvoering
van maatregelen vindt overleg plaats.
Gaandeweg zijn verschillende vormen
van afsluiting uitgeprobeerd. Van een
fletsonvriendelijk strook en werkweg,
een hekwerk of dwarsaffastering, tot
slagboom en informatieborden. Heel
effectief blijkt schapenbeweiding te zijn.
Mensen lopen of njden niet graag door
uitwerpselen. Vogels trekken zich daar
niets van aan.
Het belang van hvp's
Wannes Castelijns, medewerker
ecologie van Het Zeeuwse Landschap
(HZL), weet veel over hoogwa-
den zich er flink over op. Zij willen
overal ongehinderd kunnen fietsen
en recreëren en dus moet het aantal
onbegaanbare kilometers worden
teruggebracht. 'Daar hebben we recht
op', klinkt het en ook 'Wij wijken niet
voor wat vogels'. Nog een sterke: 'De
vogels hebben geen last van ons, ze
blijven gewoon zitten'. Dat vogels aan
de dijk eigen plekjes nodig hebben is
volgens hen flauwekul, ondanks dat
die stelling met feiten en argumenten
onderbouwd kan worden. Het past in
de huidige trend om natuurbelangen
af te doen als hobby van wat doorge
schoten vogelaars en plantengekken.
Maar zonder wettelijke spelregels zag
het er voor de vogels, waarvoor de
beide Scheldes van levensbelang zijn,
erg somber uit.
Nieuwe onderhoudsweg
ten zuiden van Kapelle.
De weg is afgesloten i.v.m.
een hvp. (C. Jacobusse)
De steenloper is een
typische dijkvogel langs
de Zeeuwse zeedijken.
(C. Jacobusse)
tervluchtplaatsen. Een duidelijke
benaming trouwens hoogwatervlucht-
plaats, als relatief hooggelegen plek
waar vogels, die bij laagwater op
het droogvallend slik eten zoeken,
bij hoogwater naar toe gaan om
te rusten. Castelijns benadrukt de
noodzaak rekening te houden met de
vogelgebieden aan de zeedijken, zoals
de hvp's. 'Hoe dichter bij het eetge-
bied, hoe beter. Dat is een pure ener
giekwestie', legt Castelijns uit. 'Een