Oude zaden schetsen
historie
a Binnen de proefsleuf in
plangebied Oost werden
enkele dichtgeslibde paalkui-
len aangetroffen. Dit wijst op
laatmiddeleeuwse houtbouw.
Dergelijke bewoningsrestan-
ten zijn zeldzaam in Zeeland.
(F. Schenk)
Zeeuws Landschap
Naast die van gebruiksplanten zijn
ook veel resten van wilde planten
gevonden. Veel van de thans gang
bare graslandplanten en ruigtesoor
ten waren vroeger ook ter plaatse
aanwezig. Opvallend is echter dat er
veel restanten van zoutplanten, zoals
zeekraal, kweldergras, strandmelde
en zilte rus. aangetroffen zijn. Vooral
zilte rus duidt op een hoogschor-
situatie. Met andere woorden, er
waren hier toen hoger liggende zilte
graslanden onder invloed van getijde
dynamiek staand aanwezig. Deze
constatering sluit aan bij de hiervoor
vermelde conclusie omtrent getijdy-
namiek in de ravelijngrachten.
De samenstelling van alle gevonden
plantensoorten overziend, en de mate
waarin restanten van onder andere
zilte rus aanwezig zijn, lijkt het erop
dat de voormalige woongemeen
schap hier niet alleen aan akkerbouw
en fruitteelt deed, maar ook aan vee
teelt. De toen aanwezige natuurgras-
landen, deels met een zout karakter,
zullen een prima graasgebied
gevormd hebben voor runderen en
schapen. Vanwege de hogere mine-
ralengehalten van zoutplanten ont
wikkelen runderen en schapen extra
goed op zilte graslanden. Daarnaast
betekent de regelmatige overspoeling
met zeewater dat zilte graslanden
een van nature hoge gewasproduktie
hebben.
dr. G.J.C. Buth is stafmedewerker
van Het Zeeuwse Landschap
M"
In de proefsleuven werden niet alleen
de contouren van de verlande grach
ten zichtbaar. Zo werden in plan
gebied Oost ook de restanten van
een verharde weg met twee berm-
sloten herkend. Vermoedelijk ging
het om de middeleeuwse weg die
Aardenburg met Eede en Maldegem
verbond. De wegverharding bestond
uit ballastkeien (zwerfstenen die
handelsschepen op de terugweg van
uit noordelijke landen meenamen als
stabilisatievracht). Nabij deze oude
weg werden ook enkele paalkuilen
aangetroffen. Dat zijn dichtgeslibde
gaten in het dekzand, ontstaan
door in de grond geslagen palen die
inmiddels vergaan zijn. Dergelijke
paalkuilen duiden in archeologische
zin op sporen van 'houtbouw'; hier
hebben vroeger mensen gewoond in
tenten of houten huizen, waarvoor
verankeringspalen in de grond gesla
gen waren. Op basis van aangetrof
fen aardewerk ter plaatse valt deze
vindplaats te dateren op de 13e en
vroeg 14e eeuw. In combinatie met
andere sporen wordt er voorlopig
van uitgegaan dat hier. langs deze
oude weg, gedurende de late middel
eeuwen een verhoogde woonplaats
(terp) aanwezig was. Gezien de
ligging van deze sporen, net buiten
de middeleeuwse stad Aardenburg,
betrof het waarschijnlijk een neder
zetting met een agrarische functie.
Om op deze bijzondere vondst verder
'in te zoomen' is uit een voormalige
bermsloot een grondmonster ver
zameld voor een archeobotanisch
onderzoek in het laboratorium. Uit
het grondmonster zijn alle daarin
aanwezige middeleeuwse planten
resten, meestal zaden, gezeefd en op
soort gedetermineerd. De aangetrof
fen soorten werden onderverdeeld in
gebruiksplanten en wilde planten.
Onder andere werden er resten van
de gebruiksplanten gerst, rogge
en haver vastgesteld. Wat groente
betreft zijn er resten van biet en
selderij gevonden. Dit kunnen
echter ook wilde planten geweest
zijn, want er waren hier ook zoute
graslanden aanwezig (zie hierna),
waarin deze soorten in hun natuur
lijke vorm voorkomen. Wat olie- en
vezelplanten betreft werden restan
ten van raapzaad, vlas en hennep
gevonden. Hennep behoort tot de
oudste cultuurgewassen ter wereld,
en werd, tot in het recente verleden,
vooral voor het maken van touw
verbouwd. Maar, ook werd hennep
in de eerste (laatmiddeleeuwse)
kruidenboeken al genoemd van
wege zijn geneeskrachtige werking.
Dus, de voorloper van ons huidige
'Nederwiet'. Er werden restanten
van vier fruitsoorten vastgesteld:
framboos, braam, vlierbes en vijg.
De eerste drie soorten zullen ter
plaatse hun standplaats gehad
hebben, maar vijgen moeten als
gedroogde vruchten uit zuidelijker
streken aangevoerd zijn. Dit wijst
op handelsmissies naar Frankrijk of
zuidelijker.