W
Boomkikkers in Zeeuws Vlaanderen
De Willem Leopoldpolder
bevat goede voortplantings-
plaatsen voor de boomkikker.
Met 50 roepende mannetjes
heeft de boomkikker
zich hier in 2010 definitief
gevestigd. (F. Schenk)
t Ontwikkeling van het
totaal aantal waargenomen
boomkikkers in Zeeuws
Vlaanderen tussen 1993 en
Retranchement en Cadzand waren
er 25 jaar geleden slecht aan toe.
De populatie van Aardenburg leek
aanvankelijk redelijk veilig, maar
wel te klein om een paar slechte
jaren op te vangen. Alles bij elkaar
ging het in de periode 1985-1990
in heel West-Zeeuws-Vlaanderen
om circa 150 roepende dieren. Bij
de boomkikker roepen alleen de
mannelijke dieren en is het onder
herpetologen (amfibie- en reptiel
deskundigen) de gewoonte om de
populatie te bepalen aan de hand
van het aantal mannetjes. Vanaf
1993 is jaarlijks streekdekkend de
populatieomvang becijferd aan de
hand van nachtelijke geluidstel
lingen (figuur 1). Een intensief
karweitje.
Nieuwe leefgebieden
Stichting Het Zeeuwse Landschap
kreeg in 1984 een groot deel in
beheer van de Kievittepolder,
in 1990 werden de wallen van
Retranchement in één klap verwor
ven en in 1994 kon een perceeltje
van vier hectare bij Aardenburg
worden aangekocht. Het verwerven
van de wallen van Aardenburg ver
liep eerst langzaam, ook al omdat
de Ecologische Hoofdstructuur
voor deze wallen uit kleine per-
700
350
1993 1995 1997 1999 2001 2003 2005 2007 2009
Cadzand Retranchement DAardenburg Doverige gebieden
ceeltjes was samengesteld. Maar
de laatste jaren zijn flinke vorde
ringen gemaakt. En dat is hard
nodig ook, want de Aardenburgse
populatie is inmiddels gehalveerd
en staat er anno 2010 van de drie
het slechtste voor.
Het Zeeuwse Landschap is op
twee fronten aan het werk gegaan.
Onderzoek naar voorkomen en
leefgewoonten plus investeren in
verbetering van het leefgebied
en grondgebruik. Een halfopen
landschap met een zacht microkli
maat, zoet en voedselarm ondiep
water zonder vissen maar met een
veelzijdige onderwaterflora en
een moerasachtig landschap met
een bijbehorende hoge bodem- en
luchtvochtigheid, dat is de basis
voor een florerende populatie.
Om zulke plekken te creëren zijn
bestaande dichtgegroeide vee
drinkputten gebaggerd, nieuwe
putten aangelegd, waterconser-
verende maatregelen genomen,
honderden meters braam- en mei
doornstruwelen geplant en is het
gebruik van kunstmest en gewas
beschermingsmiddelen verder
teruggedrongen.
Kou, muskusratten en
stekelbaarzen
Halverwege de jaren negentig
zorgden een paar strenge win
ters met droge aprilmaanden
opnieuw tot halvering van de
populatie. Eindjaren negentig
beleefde de streek de top van
16 Zeeuws Landschap