BOS IN ZEELAND
gebruikt als landbouwgrond, waardoor kleibossen
erg zeldzaam zijn. Het bos wat er is, is vooral pro-
ductiebos dat periodiek geoogst wordt. En dan de
exoten; de Amerikaanse vogelkers drukt vele
andere soorten weg. In veel bossen is nauwelijks
nog een inheemse boom te vinden. Ammoniak uit
de lucht heeft de bloemrijke bosvegetatie
veranderd in een troosteloze mat van bramen en
brandnetels. Dekzandgebieden zijn ontwaterd,
waardoor daar de typerende moerasbossen,
inclusief de dopheide, gagel en veenmossen zijn
verdwenen. Bovengenoemde bossen bestaan in
Zeeland dus slechts marginaal, of in zuivere vorm
zelfs alleen in theorie. Het zijn echter wel onze
lager, maar de positieve trend stokt.Tegenwoordig is
er meer aandacht voor een natuurvriendelijk beheer,
waarbij meer bomen oud mogen worden en na hun
dood blijven liggen. Enig herstel heeft dus plaats
gevonden, maar we zijn er nog lang niet.
Sommigen menen dat bos niet in Zeeland
thuishoort: "We zijn niet in Brabant". Dat is tekort
door de bocht. In Zeeland zijn er naast de
dekzandgebieden ook de duinen, rivieren en
zeekleigebieden met hun overgangszones en
bijbehorende typerende bossen. Enkele bostypen
zijn zelfs in internationale context erg zeldzaam
Foto links
Berken-eikenbos,
op dekzand,
Bos Sint Jansteen
(L Calle)
natuurlijke bosvormen en kunnen als zodanig als
referentiebeeld en streefdoel worden gebruikt.
Gelukkig zijn er ook positieve ontwikkelingen
geweest. De rijkere mensen in voorgaande eeuwen
legden buitenplaatsen met bossen aan langs de
binnenduinranden en op zanderige kreekruggen.
Dit betreft meestal abelen-iepenbossen. Ze hebben
een uitbundige voorjaarsflora, omdat hier veel z.g.
stinzenplanten (veelal uitheemse vroeg bloeiende
soorten met opvallende bloemen) zijn ingebracht.
En tijdens de latere ruilverkavelingen en
natuurontwikkeling is ook wel wat bos aangelegd,
zelfs op kleigrond. Het ammoniak is inmiddels wat
(Slikken van de Heen met rivierbegeleidend Foto boven
hardhoutooibos en Oranjezon met Duinstruweel) Kussentjesmos-
en genieten daarom Natura2000-bescherming. dennenbos,
Niettemin wordt, ook door natuurbeschermers, Clingsebos
vaak negatief geoordeeld over bos op klei, al heeft (L Calle)
recent onderzoek aan bossen in de Flevoploders een
ongekende rijkdom aan paddenstoelen en varens
aangetoond.
Het zou al met al mooi zijn als de diverse natuurlijke Foto onder
Zeeuwse bostypen zich op bescheiden schaal Natuurlijke
zouden kunnen ontwikkelen. Het Zeeuwse bosontwikkeling,
Landschap voert, in de bossen die zij beheert, een hardhoutooibos,
beheer dat zich richt op een dergelijke natuurlijke Slikken van de
ontwikkeling. Heen (L. Calle)
ZEEUWS - 9 - LANDSCHAP