DE PADEN OP
OVER DE KOORZANG
DER KIKKERS
door Rinus Antonisse
Met:
Ina Meert uit Schoondijke, verpleegkundige bij
Zorgsaam. Lid natuurbeschermingsvereniging
't Duumpje, secretaris stichting Dijk- en
Krekenbehoud.
Gids:
René Beijersbergen, medewerker ecologie en
projecten stichting Het Zeeuwse Landschap.
Waar:
de wallen van Retranchement.
Pittoresk - daarmee is Retranchement in één woord
neergezet. Het is er op een stralende, doordeweekse
herfstdag best druk. Vooral dankzij de grijze golf en
veel Zuiderburen. Op een terrasje pakken mensen
nog gauw wat zonnestralen. Een enkeling maakt
een rondje over de wallen. Gegarandeerd de moeite
waard, wantje beleeft er natuur, landschap en
cultuurhistorie tegelijk, en dat in elk seizoen. Aan het
begin van de wandelroute springt een paal met een
wiel bovenop meteen in het oog.'Een ooievaarsnest,
maar het is nooit bewoond geweest', weet René
Beijersbergen.'Ze broeden wel in Sluis, in een
fgezaagde boom met een wiel erop. Je kunt ze horen
klepperen. Ze komen uit vogelreservaat Het Zwin
vandaan.' Foerageren doen ze trouwens wel regel
matig.
De herfst is niet het seizoen voor uitbundig bloei
ende planten. Ina Meert ziet in een weitje alleen wat
verschraald geel jacobskruiskruid.
De naastgelegen wei, in particulier beheer, heeft
alleen gras zonder kleurige accenten. HZL gebruikt
geen bestrijdingsmiddelen, waardoor een weel
derige plantengroei ontstaat. René geeft aan dat
ongeveer 15% van de Nederlandse flora op de wal
len aangetroffen wordt. Dat is veel voor zo'n klein
gebied.
'Komt dat mede door de begrazing?', vraagt Ina.
Een beetje, maar er zijn meer oorzaken', vertelt René.
'Het ligt hier in het zuiden van ons land en het is
eerder en langer warm tegen de zuidkant van de
wallen. Het is zandig en er is al heel lang sprake van
hetzelfde gebruik, waardoor er een enorme zaad-
voorraad in de grond zit. En je hebt overgangen van
nat en droog'.
Ondertussen speurt hij de braamstruiken af; wie
weet koestert een boomkikkertje zich in het najaars
zonnetje. Het bedreigde diertje (maximaal 4,5 cen
timeter, dat 5-6 jaar oud wordt) is hét pronkjuweel
van de wallen. In prima camouflagekleuren liggen de
kikkers graag in de zon op de bladeren. Nu niet meer.
Ondanks het mooie herfstweer zijn ze kennelijk al
aan de winterslaap begonnen, veronderstelt René.
Jammer, vindt Ina, ze had er graag eens eentje in het
echt gezien. De boomkikkers heeft ze wel gehoord
tijdens een eerdere wandeling over de wallen.
Dat was 's nachts. Door de kwakende mannetjes te
tellen, kun je erachter komen hoe groot de populatie
is. Dat vergt wel enige oefening, heeft Ina ervaren.
'Ze tellen aan de hand van het geluid kreeg ik niet
voor elkaar.'Volgens René - hij is een echte boom
kikkerkenner - spreken deskundigen over koorzang.
Voor de winterslaap zoeken de kikkers liefst een
beetje vochtige hoekjes op. Mensen uit Retranche
ment hebben ze ook wel eens tegen het raam zien
klimmen, op weg naar een plekje onder het dak.
Dankzij zuignapjes aan de poten gaat hen dat goed
ZEEUWS -18-LANDSCHAP