Aantal broedgevallen en
uitgevlogen jongen
Foto
Een boomholte is de
natuurlijke broed
plaats voor een
steenuil. Daarnaast
een beeld van de
Hoeve Brunswijk in
Nieuwdorp, waarde
steenuil zich op
zijn plaats voelt.
(C. Jacobusse en
P. Boelée)
Tot na de Tweede Wereldoorlog was de steenuil in
Zeeland een alledaagse verschijning. In Zeeuws-
Vlaanderen is dat met jaarlijks honderden broedpa-
ren nog steeds zo. Maar in de rest van Zeeland zijn
steenuilen schaars, zelfs in ons tweede bolwerk: de
Zak van Zuid-Beveland. Rond 1950 begon de steen
uil in Zuid-Beveland terrein te verliezen. Modernise
ring van de landbouw en schaalvergroting van het
platteland waren nadelig voor de soort. Veel slacht
offers vielen ook door vergiften als DDT en Parathion.
De uitzonderlijk strenge winter van 1962/1963 be
tekende op veel plaatsen de genadeslag voor deze
wintergevoelige soort en op Zuid-Beveland stond de
steenuil jarenlang op de rand van uitsterven.
geschikte kasten die in al bekende of ogenschijn
lijk geschikte gebieden geplaatst werden. Er vond
echter vrijwel geen systematische controle van de
nestkasten plaats, zodat de effectiviteit ervan niet
duidelijk was.
In 2007 kreeg het Bureau Natuurbelevenis van de
tweede auteur opdracht van de Stichting Land
schapsbeheer Zeeland (SLZ) een project voor het
behoud van de steenuil op Zuid-Beveland en Wal
cheren uit te voeren, en zo mogelijk een uitbreiding
van deze rode lijstsoort te realiseren. De verwachting
was dat controle van de nestkasten, het gericht
plaatsen van nieuwe kasten en last but not least het
80
70
60
50
40
30
20
10
0
broedgevallen
jongen
2007 2008 2009 2010
2011
Figuur 1
Aantal in nestkasten
broedende en uitgevlo
gen jonge steenuilen in
de Zak van Zuid-Beve
land vanaf 2007.
Foto
Een steenuil in
karakteristieke pose.
(C. Jacobusse)
Vanaf de jaren zeventig trad licht herstel op en zo'n
tien jaar geleden werden jaarlijks ruim 35 broedpa-
ren geteld. Dat tellen gebeurde door vrijwilligers,
met behulp van zichtwaarnemingen en het afspelen
van het geluid van de steenuil op een cassettere
corder of cd-speler. De aanwezigheid van de vogel
kan dan makkelijk worden vastgesteld doordat de
vogels reageren op hun eigen geluid. Om de steenuil
de helpende hand te bieden waren her en der op
Noord- en Zuid-Beveland zo'n 125 steenuilenkasten
geplaatst. Het ging om speciaal voor de steenuil
onderhouden van contacten met de eigenaren van
gronden waar steenuilen broedden, zouden helpen
de steenuil voor Zuid-Beveland te behouden. Daar
bij werden de kasten ook onderhouden en werden
kapotte kasten vervangen.
Bij de eerste controleronde, in het broedseizoen van
2007 werden in 7 nestkasten broedende steen
uilen aangetroffen en daaruit werden 23 jongen
geringd. Er werd intensief naar bezette territoria
gespeurd en dat resulteerde in een totaaltelling van
ZEEUWS -12
-LANDSCHAP
