Van de Zeeuwse eilanden is Tholen bij het grote publiek wel het minst bekend.
Je moet er speciaal naar toe, anders kom je er niet. Vóór de aanleg van de
Oesterdam en de Krabbekreekdam moest je zelfs via Brabant reizen. Het eiland
was slechts met de buitenwereld verbonden door één brug bij de stad Tholen en
een pontje over de Eendracht bij Oud-Vossemeer. Wie kwam er nou op Tholen?
ZEEUWSER DAN ZEEUWS
THOLEN,
HET STILLE EILAND
door Ad Beenhakker
Tekening
Gezicht op de
Standerdmolen van
SintAnnaland
(A. Beenhakker)
Lang geleden was dat anders. Vóór de aanleg
van de Kreekrakdam en de spoorweg Roosen-
daal-Vlissingen, omstreeks 1870, liep de grote
postroute van Dordrecht naar Middelburg over
Tholen, via het veer bij Stad-Tholen en het veer
Gorishoek-Yerseke. Toen was Scherpenisse het
drukste postkantoor van Zeeland. Niet voor niets
heette de dijk van Gorishoek naar Scherpenisse
nog lange tijd de Rijksstraatweg; hij was onder
deel van één van de belangrijkste hoofdwegen
van Nederland. Na die tijd kwam Tholen afzijdig
te liggen van de grote verkeersstromen. Pas in
1928 werd de eerste brug over de Eendracht
gelegd, op eigen initiatief van de Thoolse bevol
king. De verbinding met Noord-Brabant is nog
altijd de belangrijkste, en voor deTholenaren is
Bergen op Zoom de grote stad, waar de winkels
en de scholen zijn.
En toch is het eiland zo helemaal Zeeuws ge
bleven. In tegenstelling tot het aangrenzende
Brabantse land is de bevolking hoofdzakelijk pro
testants, ten dele zelfs orthodox, en overal wordt
Zeeuws dialect gesproken. Ook het landschap
is Zeeuws, misschien wel meer karakteristiek
Zeeuws dan op de andere eilanden.
Wat in het Thoolse landschap het eerst opvalt,
zijn de dijken. Er zijn er heel veel, en de binnen-
ZEEUWS -10-LANDSCHAP