WASPLATEN IN DE WEI
Als ik tijdens een verjaardagsfeestje zomaar een gesprek zou starten over wasplaten,
krijg ik waarschijnlijk veel vragende blikken toegeworpen. Wasplaten? De beste manier
om het gesprek dan toch op gang te krijgen is foto's tonen. Ooo, paddenstoelen!
Wasplaten zijn inderdaad gewoon een paddenstoelengeslacht.
door Chiel Jacobusse
Niet alleen wasplaten zijn kenmerkend voor was
plaatgraslanden. Er is een hele reeks paddenstoelen
die je als min of meer vaste wasplatenbegeleiders
kunt beschouwen. Dat zijn onder meer de gele, de
verblekende- en de fraaie knotszwam, het sikkel-
koraalzwammetje de zwartsneesatijnzwam en de
rafelige parasolzwam.
Ook aardtongen, zoals de kleverige aardtong en de
ruige aardtong komen vaak in wasplaatweiden voor.
Overigens is het fenomeen wasplaatweiland niet
beperkt tot de duinen. In Zeeland zijn ook de Yerseke
en Kapelse moer belangrijke wasplatengebieden.
De tabel geeft aan welke soorten in welke gebieden
voorkomen.
Foto boven
Zwartwordende
wasplaat
(C. Jacobusse)
Foto rechts
Weidewasplaat
(C. Jacobusse
Foto onder
Scharlakenrode
wasplaat
(C. Jacobusse)
Wasplaten zijn als orchideeën; kleurrijk, prachtig,
zeldzaam en net zo kritisch wat hun biotoopkeuze
betreft. Het aardige daarbij is dat wasplaten vaak
met meerdere soorten bij elkaar voorkomen. Waar je
één wasplaat vindt, zijn er in veel gevallen meer te
vinden. Vind je vijf of meer soorten, dan praatje over
een heus wasplatengrasland.
In Zeeland zijn drie duingebieden die eruit springen
als het gaat om wasplaten, namelijk de Zoutenn
haard op Schouwen, Oranjezon op Walcheren en de
Kievittepolder bij Cadzand. Andere wasplaatgebie-
den met een duinachtig karakter zijn de Schotsman
aan het Veerse Meer en de kreken van Ouwerkerk,
respectievelijk een drooggevallen zandplaat en een
doorbraakkreek van de watersnoodramp in 1953.
Een belangrijk criterium voor de ontwikkeling van
wasplaatweilanden is een stabiel beheer. De ontwik
keling van het netwerk van draden (mycelium) duurt
zeer lang. Men kan zelfs het verschil zien tussen
wasplaatgraslanden die dertig jaar goed beheerd
zijn en die waar honderd jaar stabiel beheer heeft
plaatsgevonden. Kunstmest en bestrijdingsmid
delen kunnen een wasplatenweide in één klap voor
lange tijd verwoesten. Hoewel verschillende was
platen veel overeenkomstige eisen stellen aan hun
groeiplaats, zijn er ook subtiele verschillen. Zo is de
puntmutswasplaat pionier van kalkrijke, vochtige
-LANDSCHAP