LANDSCHAP in 'tkort
VAKANTIEWONINGEN IN DE NATUUR
LANDFRONTVLISSINGEN AANGEWEZEN ALS
RIJKSMONUMENT
Het Zeeuwse Landschap heeft naast natuurgebie
den ook cultuurhistorische objecten in beheer, zo
als de wallen van Aardenburg, Sluis en Retranche-
ment, schansen die deel uitmaken van de Staats
Spaanse Linies, en vliedbergen. Veel van deze
objecten zijn aangelegd als verdedigingswerk in
tijden van (dreigende) oorlog. Vliedbergen hadden
overigens in eerste instantie geen militaire functie,
maar naderhand is een deel van die bergen ver
hoogd en omgevormd tot kasteelberg, al of niet
omgeven door een gegraven gracht.
Oorlogen hebben grote invloed gehad op het
Zeeuwse landschap. Zo werden polderdijken in de
tachtigjarige oorlog bewust doorstoken als verde
digingsmaatregel. Verscheidene kreekgebieden in
Zeeuws-Vlaanderen getuigen ervan. Ook tijdens
de Tweede Wereldoorlog zijn grote delen van
Zeeland onder water gezet, zowel door de geal
lieerden als de Duitsers. Vooral de inundatie van
Walcheren beïnvloedde het landschap enorm.
Opvallende bouwwerken uit de Tweede Wereld
oorlog zijn de bunkers langs de kust. Ze vormden
een belangrijk onderdeel van de Atlantikwall, het
In 2012 heeft de Rijksdienst voor het Cultureel
Erfgoed een deel ervan, namelijk het Landfront
Vlissingen, als een beschermd monument aange
wezen. Dit complex omvat een circa tien kilometer
lange linie rondom Vlissingen, tussen Valkenisse
en Fort Rammekes. De hoofdverdedigingslijn
bestaat uit een zigzag lopende tankgracht, die
inmiddels deels gedempt is. Verspreid langs deze
linielijn liggen ongeveer zestig betonnen werken;
bunkers, geschutsopstellingen en draketandver-
sperringen.
Achter de kustverdedigingsstrook, door de Duit
sers Seefront Vlissingen genoemd, is het Landfront
Vlissingen aangelegd om Vlissingen en omgeving
aan de landzijde te beschermen. Waar het Seefront
grotendeels is gesloopt, is het Landfront nog goed
herkenbaar en grotendeels intact. Bij de aanleg
van deze verdedigingsstructuur van Vlissingen
werd tevens gebruik gemaakt van reeds bestaan
de verdedigingswerken, zoals Fort Rammekes, de
napoleontische forten en kazematten, en ook een
aantal vliedbergen. Zo is onder andere gebruik
gemaakt van de vliedberg aan de Bergweg, ten
oosten van Koudekerke. In deze berg, nu in beheer
bij Het Zeeuwse Landschap, werd een bunker ge
bouwd. Deze berg maakt nu dus deel uit van het
rijksmonument Landfront Vlissingen. De Duitsers
creëerden overigens ook bergen op Walcheren.
Zo'verpakten'zij bunkers in grond als camouflage.
Enkele van de huidige'vliedbergen'op Walcheren
zijn dus pas in de Tweede Wereldoorlog ontstaan,
zoals bijvoorbeeld één bij Biggekerke. Deze recen
te bergen worden nogal eens ten onrechte, ook op
sommige landkaarten, als historische vliedbergen
aangeduid.
Gert-Jan Buth
Het Zeeuwse Landschap verhuurt twee luxe vijf
sterren appartementen bij Hoeve Van der Meulen.
Een unieke, landelijke locatie voor een heerlijke
vakantie. Ook andere Provinciale Landschappen
hebben dergelijke unieke vakantiewoningen, vaak
bij of in een natuurgebied. U vindt een overzicht
van deze woningen op www.inhetlandschap.nl.
De woningen, variërend in capaciteit van 2 tot
13 personen, zijn altijd authentiek en van alle
gemakken voorzien. Ze bieden rust en ruimte en
vormen de ideale uitvalbasis voor een paar dagen
genieten in de natuur. Naast vakantiewoningen
staan op deze site ook wandel- en fietsroutes en
bezoekerscentra van de twaalf provinciale Land
schappen.
Carolien van de Kreeke-Abrahamse
Foto
De vliedberg aan
de Bergweg bij
Koudekerke maakt
deel uit van het
rijksmonument
Landfront Vlissin
gen. (G-J. Buth)
Duitse verdedigingsstelsel dat de gehele Noord
zeekust besloeg. Na de oorlog zijn vele bunkers
gesloopt, vanwege de pijnlijke herinneringen.
Decennia later is de sterke afwijzing van deze relic
ten gewijzigd in acceptatie. Sinds de jaren tachtig
van de vorige eeuw is een toenemende interesse
in de bunkers ontstaan en worden ze beschouwd
als belangrijke historische objecten, die behou
den moeten blijven. Vooral op Walcheren, waar
de zware Slag om de Schelde woedde, zijn nog
diverse bunkers aanwezig.
ZEEUWS -24-LANDSCHAP
