SINT PHILIPSLAND,
De kaart van Zeeland is bepaald door winst en verlies van land. Die voortdurende verandering van
geografische lijnen is ook terug te vinden op Sint Philipsland of, zoals de Zeeuwen het beter kennen:
Flipland. Land en water zijn er nu in harmonie en de natuurwaarden zijn er hoog.
HET EERSTE SINT PHILIPSLAND
SCHORREN
door Huib Uil
In de tweede helft van de vijftiende eeuw sloeg de
bedijkingskoorts in het noordoostelijk deel van de
delta toe. Inpolderen was een aantrekkelijke vorm
van geldbelegging. In 1468 werd aan de oostzijde
van Duiveland de polder Bruinisse bedijkt. In 1476
volgde de inpoldering van Sint Annaland opTholen
en in 1483 die van Ooltgensplaat (Sint Adolfsland)
op Overflakkee. Allemaal op initiatief van Adriaan
van Borsele. Zijn weduwe, Anna van Bourgondië,
hertrouwde met Adolf van Kleef en beiden zetten
het inpolderen op voortvarende wijze voort.
Op 24 augustus 1486 werd het bedijkingoctrooi
afgegeven door hertog Maximiliaan van Oostenrijk.
Adolf en Anna wilden de schorren oostelijk van Sint
Annaland inpolderen met der hulpe Godts ende ho
pende goede fortuyne ende voirspoet. Adolf en Anna
vonden drie andere geldschieters bereid mee te
betalen. De bedijking verliep voorspoedig en werd
in het volgende jaar voltooid. Anna van Bourgondië
had bepaald dat de polder Sint Philipsland zou gaan
heten. Het was niet alleen een eerbetoon aan de
apostel Philippus maar ook aan haar vader, hertog
Philips de Goede, waarvan zij een buitenechtelijk
kind was. Al snel werd een dorp aangelegd aan
de zuidzijde van de nieuwe polder waar op last
van Anna een kerk werd gebouwd. Zij regelde de
aanstelling van een pastoor en een koster, die tevens
secretaris van het dorp werd. Verder stelde zij onder
meer de rechtsregels vast, die zij ontleende aan die
van Duiveland. De Zeeuwse kroniekschrijver Rei
gersberg schreef later vergenoegd over een proper
polderken met een schoon dorp.
Maar stormvloeden vormden een voortdurende
bedreiging. Bij die van 1511 liep de polder onder.
Die van 1530 was veel erger. St. Felix quade sater-
dach vormde een omvangrijke ramp, want ook de
dijken van Sint Philipsland hielden het niet. Twintig
mensen verdronken, net als veel vee. Na veel moeite
waren begin 1531 de dijken hersteld. Toen volgde de
stormvloed van 2 november 1532; Sint Philipsland
verdween van de kaart.
Het water kreeg weer vrij spel. De schorren speelden
een belangrijke rol tijdens in de tachtigjarige oorlog.
In 1575 had de Spaanse koning opdracht gegeven
voor een veldtocht met als doel Zierikzee en daar
mee Schouwen-Duiveland te veroveren. Daarmee
zou een wig worden gedreven tussen de opstandige
gewesten Holland en Zeeland. Onder leiding van
kolonel Mondragon staken 1500 soldaten vanuit Sint
Annaland over naar de schorren van Sint Philipsland.
Van daar waadden zij door het toen nog ondiepe
Zijpe naar de dijk van Bruinisse. Daarbij werden ze
fel belaagd vanuit de schepen met soldaten van de
Foto
Willem Frederik del
Campo genaamd
Camp (1801-1879) en
zijn echtgenote Anna
Jacoba van Sons-
beek (1808-1871)
(Collectie Gemeen
tearchief Schouwen-
Duiveland, Zierikzee,
SP 0116 en 0571).
ZEEUWS -16-LANDSCHAP
