^$fpgp
'.r?-.
K
k3Ssb£
SSdh tl-.-"•a
..-r-hv,:
S^aiè^ttsii^
Foto
Het Kanaal door Walcheren is onlangs nog aan bod gekomen in dit tijdschrift, waarbij
het wandelen over het jaagpad in dit mooie stukje landschap centraal stond. Deze keer
staat een ogenschijnlijk detail centraal: de kanonnen. Een mooie aanleiding om de
geschiedenis in te duiken.
door Huibert Simons
L.;,*
"V-f£
Het kanaal in
wording tussen
Middelburg en
Vlissingen,
circa 1870. Bron
www.geschiedenis-
zeeland.nl
Illustratie (inzet)
De Haven (haven
kanaal) en Kanaal
van Welsinge.
Uitsnede uit de
kaart "Comilatus
Zelandiae Tabula"
van Frederik de Wit,
(Zelandia lllustrata,
dl. I, nr. 88), Bron:
Zeeuwsch Genoot
schap der Weten
schappen.
Wie over het jaagpad wandelt, is er, wellicht zonder het
te beseffen, diverse gepasseerd: de kanonnen langs het
Kanaal door Walcheren. Er staan er tientallen van. Niet
gevechtsklaar opgesteld, maar ingegraven met hun
loop naar beneden. Ze doen dienst als meerpaal. Deze
gietijzeren kanonnen staan er sinds de aanleg van het
kanaal.
DE NOODZAAKVOOR EEN KANAAL
Over de aanleg van het Kanaal door Walcheren valt
veel te vertellen. Als rijke handelsstad met bloeiperi
odes in de 17e en 18e eeuw werd de Middelburgse
haven aan het eind van de 18e eeuw slechter bereik
baar, omdat de toegang tot de haven dichtslibde.
Middelburg was per schip bereikbaar vanuit het
zuiden. Vanuit het Sloe en Arnemuiden, en vanaf
de Westerschelde via het Kanaal van Welsinge kon
men De Haven opvaren. De Haven was feitelijk een
havenkanaal dat nog diverse malen van gedaante
veranderde, namelijk achtereenvolgens naar de Oude
Havenpolder, naar de Nieuwlandseweg en naar de
N57, die tegenwoordig met een aquaduct onderdoor
het Kanaal door Walcheren loopt.
HET BESLUITVOOR EEN KANAAL
Begin 19e eeuw wordt besloten vanuit Middelburg een
nieuw kanaal te graven in de richting van Veere. Koning
Willem I laat in die tijd veel kanalen graven. In 1817
wordt het kanaal geopend. Het loopt in één rechte lijn
in noordoostelijke richting naar het Veerse Meer, toen
Oosterschelde. In Middelburg sluit het aan op de be
staande kaaien. Over deze aanleg van het kanaal is ons
bij Het Zeeuwse Landschap niet zo veel bekend, maar
des te meer over het vervolg.
TWEEDE ONTSLUITING
De monding van het kanaal in de Oosterschelde is
onderhevig aan dichtslibbing en al snel ontstaat de
wens Middelburg via Vlissingen voor de scheepvaart
te ontsluiten. In 1839 worden hiervoor aanvragen ge
daan voor het graven van een Kanaal door Walcheren.
Enkele decennia later bepleit Middelburg nog steeds
een nieuwe haven te maken aan de Westerschelde.
Aannemer Dirk Dronkers speelt hierbij een belangrijke
rol. Hij zit kennelijk om werk te springen en dringt aan
op afdamming van het Sloe.Tegelijkertijd ontstaan er
plannen voor een spoorlijn vanuit Noord-Brabant naar
ZEEUWS -10-LANDSCHAP
