OPPERVLAKTEWATER
De afvoer van oppervlaktewater uit de omringende
polders loopt via het Groote Gat en maakt onderdeel
uit van het afwateringsysteem van het waterschap
Scheldestromen. Als gevolg van de afwateringsfunc
tie worden er met een zomerpeil van NAP -0,5 m en
een winterpeil van NAP -0,7 onnatuurlijke streefpei-
len gehanteerd. Deze nazomer is gestart met bagger-
werkzaamheden met als doel de doorstroming en de
kwaliteit van het water te verbeteren. De vrijkomende
specie, meer dan 100.000 m3, zal door middel van
een persleiding worden afgevoerd.
Vanwege de grote aantallen explosieven moet de
hele kreek beveiligd worden uitgebaggerd. Hier
voor wordt een beveiligde locatie ingericht waar de
munitie uit de bagger wordt gezeefd. De werkzaam
heden zullen maanden gaan duren, maar hopelijk
zijn afgerond vóór het broedseizoen van 2014. Naar
verwachting zal de waterkwaliteit sterk verbeteren,
echter pas na afkoppeling van het huidige hydrologi
sche systeem.
Foto
Kruipend
moerasscherm.
(P. Maas)
RECREATIEF MEDEGEBRUIK
Het Groote Gat ligt in de'achtertuin'van Oostburg en
is recreatiefin trek. De autovrije Kaas en Broodsedijk
wordt al jaren gebruikt voor het maken van een om
metje. Vanaf deze dijk heeft men een goed overzicht
over het gebied en kan men genieten van jagende
kiekendieven en foeragerende lepelaars. Langs de
zuidoever, nabij het Redoute Spek en Brood, staat
een observatiehut op de grens van het rietland en
de lage weilanden. De hut is vrij toegankelijk en
bereikbaar via een bielzen pad. Vanuit de hut heeft
men prachtig zicht op de foeragerende steltlopers in
het ondiepe water. Sinds dit voorjaar is er zelfs een
echte rondwandeling te maken, in aansluiting op de
reconstructie van de Nieveltschans en redoute Spek
en Brood zijn er toegangen gemaakt aan de Grote
Dam, Nieveltweg en de Kaas en Broodsedijk. Deze
toegangen maken het mogelijk (weliswaar zonder
hond i.v.m. het vee) via half verharde wandelpaden
en 340 meter nieuwe vlonderbrug een rondje Groote
Gat te maken. Zitbankjes en informatiepanelen over
de geschiedenis en de natuurwaarden maken de
wandeling compleet.Tijdens vorstperiodes verzorgen
vrijwilligers van de 75 jaar oude IJs - en Skeelerclub
'Het Grote Gat'een prachtige schaatsbaan.
F. Schenk is hoofd terreinbeheer Zuid van stichting Het
Zeeuwse Landschap
Foto
Het vlonderpad
dat een ommetje
mogelijk maakt.
(F. Schenk)
W# i- *'i V
In het verleden kwamen hier nog kolonies voor van
het palingbrood, deze mosdiertjes zetten onder
invloed van algen kalk af, de zogeheten 'levende
stenen'. De aangroei van de levende stenen vindt
momenteel niet meer plaats, wellicht vanwege de
verminderde waterkwaliteit.
ZEEUWS
De rietvelden in het Groote Gat zijn van oudsher het
broedgebied voor moerasvogels zoals grauwe gans,
kleine karekiet, waterral, blauwborst en bruine kie
kendief. Zo nu en dan worden ook porseleinhoenen
en roerdompen waargenomen. Het aantal broedpa-
ren grauwe gans wordt laag gehouden om schade
op de aangrenzende landbouwpercelen te beper
ken. De komst van de vos in 2005 heeft daar fors aan
bijgedragen. In de graslanden broeden kleine aantal
len weidevogels zoals tureluur, grutto en kievit.
Gedurende de trektijd zijn er veel steltlopers te zien,
zoals lepelaars, kemphanen, zwarte ruiters, witgatjes
en in de winter foerageren er grote aantallen ganzen
en eenden.
NATUURWAARDEN
Het gebied van circa 63 hectare omvat een groot
deel van de Nieuweveldpolder, een kreekrest met
brede rietzomen en reliëfrijk grasland. Beplantingen
komen voor in de vorm van knotbomen en struwe
len.'s Zomers worden de graslanden begraasd door
runderen, in het voorjaar houden ganzen de boel
kort. In de overgangszone van land naar water over
heerst riet dat steeds meer open water inpikt. De
brakke strooisel(riet) ruigtes herbergen de meeste
heemst van Zeeuws-Vlaanderen. Om vertrapping
door vee te voorkomen zijn deze delen van het
rietland uitgerasterd. Zoete, brakke en zoute vege
tatie wisselen elkaar af in de drassige oeverlanden.
Kenmerkende soorten zijn aardbeiklaver en rode
ogentroost, maar ook komt hier het kruipend moe
rasscherm voor. Deze overblijvende plant, die is op
genomen in de rode lijst als zeer zeldzaam, heeft hier
met enkele vierkante meters één van de grootste
groeiplaatsen van Nederland. De open en vochtige
vegetatie met langdurige inundaties zijn ideaal voor
deze plant. In tegenstelling tot de heemstbegroei-
ing is hier begrazing juist noodzakelijk. De koeien
trappen de zompige graszode stuk en creëren zo een
geschikte groeiplaats voor de soort.
