2j*p^
aug ustufjrbTTverle
^eti'geyd^'Vaft Itet Verdronken
5sen'4Ï^|^§j]^0Q>|)eb^^sj)go£dtp/rei^beh^erbi|destichtin^;rntens^ê'
2bw^ - laatste episode van een eeuwen
^m^s^pr^eiding^efrsc^aps,;
ïidipgVar
i
h
.x - ■~r"
jt'?' ^ss^r*
SS
I
^pir
Foto: Plaatsen waar
koeien vanaf het
schor het slik betre
den, en omgekeerd,
zijn goed herken
baar, zoals hier het
stukje vertrapt talud
linksboven.
(L de Jong)
Foto: Van dichtbij
gefotografeerd,
levert een vlakte zee
aster een markant
beeld op. (L. de Jong)
Schorren vormen de bakermat van grote delen
van Zeeland. Afgezien van de duinen en het
hoger gelegen dekzandgebied in Zeeuws-
Vlaanderen, vonden de eerste agrarische activi
teiten hier plaats. Na de tijd van de Noormannen
ontwikkelde zich in de 10e eeuw in Vlaanderen
de lakenindustrie en -handel, die een belangrijke
pijler vormde voor de economie van de toen
opkomende wereldsteden Gent, Brugge en leper.
Het basismateriaal voor de industrie was de wol
van schapen die op de schorren werden beweid.
Vanwege het gebruik voor schapenbegrazing
werden in de schorren gaandeweg dammetjes,
stelbergen, stuwen en kades aangelegd om
steeds beter hoge vloeden te kunnen 'managen'.
Zo kwamen hier in de 11e en 12e eeuw de eerste
inpolderingsprojecten tot stand. Het ontstaan
van Zeeland is dus mede vormgegeven door de
vele schaapskuddes die hier onder begeleiding
van herders eeuwenlang rondtrokken. Zeeuwse
schorren werden nog tot de jaren vijftig van de
vorige eeuw om economische redenen beweid.
BEGRAZING OMWILLE VAN DE NATUUR
In de jaren zeventig van de vorige eeuw kreeg
onze stichting het Verdronken Land van Saefting-
he in beheer. Dit gebied van circa 3.000 hectare
genoot landelijke bekendheid vanwege zijn bij
zondere vegetatie en rijkdom aan moerasvogels.
Al snel werd duidelijk dat die natuurlijke rijkdom
sterk samenhing met de begrazing van de hogere
delen door schaapskuddes. Echter, de twee toen
nog resterende schaapskuddes waren in omvang
afgenomen door de flink gedaalde prijzen voor
schapenvlees en wol, de gestegen arbeidskosten
en de ouderdom van de toenmalige herders. Om
dat begrazing zo'n belangrijke natuurbeheermaat-
regel was, hielp HZL in de jaren zeventig en tach
tig de twee resterende schapenbedrijven nieuw
leven in te blazen. Dat gebeurde door nabij de
zeedijk twee nieuwe schaapskooien te bouwen, de
toegankelijkheid van de weidegronden te verbe
teren en door de bouw van bruggen over de grote
schorkreken. Daarnaast werd een nieuwe herder
aangetrokken voor het bedrijf bij Emmadorp
■LANDSCHAP
-
ZEEUWS