M1H
y £11
Tarwe Tripel
Historische lucht
opname van De
Schommeling uit
circa 1930.
(archief Evides)
DE SCHOMMELING
teeltplaatsen op kleigronden, namelijk bij Hoeve Van
der Meulen in 's-Heer Abtskerke en op gronden van
het bedrijf Yara bij Sluiskil. De organisaties die in
Nederland met oude rassen werken wisselen kennis
en materialen met elkaar uit binnen het netwerk
Eeuwig moes. In Zeeland werken we samen met
stichting Op goede gronden.
De oude rassen raakten in onbruik door nieuwe die
hogere opbrengsten geven. Toch is het belangrijk
de oude rassen te bewaren. Deze zijn namelijk beter
afgestemd op de lokale,'natuurlijke'omstandig-
heden en bestand tegen ziektes en plagen. Bemesten
en bespuiten zijn minder noodzakelijk. Oude rassen
worden hoger dan de huidige. Een flink deel van de
energie gaat in het stro zitten en daardoor is de
korrelopbrengst minder.
VAN SPECIFIEK ZEEUWS TOT EEUWENOUD
De rassen die we telen zijn te verdelen in zeer speci
fieke soorten voor Zeeland, meestal niet meer dan 200
jaar oud, en eeuwenoude die in geheel Europa geteeld
werden.
Eeuwenoude soorten:
- Eenkoren.
- Emmertarwe: witte emmertarwe, Zeeuwse
bruinkafemmertarwe.
- Spelt: Oberkulmer rotkorn.
Deze oude granen hebben korrels die na het oog
sten in het kafje blijven zitten. Dit vergt een extra
bewerking: afpellen of slijpen van het graan.
Minder oude soorten:
- Gerst: hemelgerst, Zeeuwse zesrijige wintergerst,
maartsche gerst, naakte gerst. Deze kunnen nog
onderverdeeld worden in twee- en meerrijige
gerstrassen. Maartsche gerst heeft kwaliteiten
voor het brouwen van bier. De andere rassen zijn
meer voedergranen. Hemelgerst werd vroeger ook
gebruikt in de bereiding van taartbodems.
- Tarwe: wilhelminatarwe, Zeeuwse tarwe, Zeeuw
se witte (hoog), Zeeuwse witte (laag). De planten
worden hoger dan de huidige, reguliere rassen.
Daardoor zijn ze gevoeliger voor'legering'(plat-
vallen) bij regen en wind.
Haver: Zeeuwse haver, gele zandhaver, troshaver,
Evie. Stuk voor stuk mooie rassen om te zien.
Sint-Jansrogge. Dit was een veel geteeld ras in
Zuid-Nederland. Het kan wel twee meter hoog
worden, zodat het stro van belang was als dak
bedekking. De aren en korrels zijn relatief klein. Ze
zijn wel zeer geschikt om peperkoek van te bakken.
Patrijske bier.
Meer informatie:
stuur een e-mail
naar patrijskebier@
gmail.com.
(A. Wieland)
Sinds 2014 worden onze oude granen ver
werkt in het bier Patrijske. Een deel van de
opbrengst van deze tarwetripel gebruiken we
om de patrijs voor het boerenland te behou
den. Deze steeds zeldzamer wordende vogel
hóórt bij het oude akkerlandschap. We zijn
echter nog op zoek naar andere verwerkings-
en afzetmogelijkheden.
A. Wieland is beheerder van het waterwingebied
Clinge-Sint-Jansteen van stichting Het Zeeuwse
Landschap
vSiST"'o»
v,Kir op 'II
tJotw» v
ZEEUWS-13-LANDSCHAP
BELEVING
Om het publiek de waarde van oude granen te
laten zien, worden er regelmatig excursies door
en langs de gewassen gehouden. Er loopt ook
een wandelpad door een deel van de akkers. Je
waant je hier in het landschap van zo'n tachtig jaar
geleden. Daarnaast organiseren we regelmatig een
inzaaidag met trekpaarden. Het werk op de akkers
is intensief. Vrijwilligers die willen helpen zijn dan
ook van harte welkom. Een ander aandachtspunt
is een zinvolle verwerking van de oogst. Een deel
gebruiken we om opnieuw in te zaaien of met
collega-organisaties te ruilen. Ook worden ze
gebruikt in akkerranden van landbouwers of
bij particulieren die een stukje grond voor
natuur en landschap inrichten.
