heen zullen later opgebouwd zijn en de hoektorens
als laatste", wijst Peter. Het kasteel is in de veertiende
eeuw in bezit geweest van het geslacht van Renesse.
Jan van Renesse (circa 1305 - 1348) is vermoedelijk
de bouwheer van de grote, stenen woontoren. Die
was ongeveer elf bij elf meter groot en had muren
van twee meter dik. De Hellenburg ging vervolgens
een aantal keer over van vader op zoon. In opdracht
van Frederick van Renesse (circa 1410 -1452) werd
het in het midden van de vijftiende eeuw uit
gebouwd tot een indrukwekkend complex. "Het
heeft niet zo lang bestaan, ongeveer anderhalve
eeuw", vervolgt Peter. "Uit vondsten is gebleken, dat
de bewoning rond 1475 stopte. Wellicht is het door
de stormvloed van 1477 onbewoonbaar geworden.
Daarna is verval opgetreden. Het is bijzonder dat
het volledige grondplan van de hoofdburcht terug
gevonden is, want in vroeger tijden werden ruïnes als
steengroeve geëxploiteerd."
Jaap en Peter staan bij het hek, aan de noordzijde
van de fundamenten. "De fundamenten zelf zijn niet
toegankelijk", vertelt Jaap. "Maar dat is ook helemaal
niet nodig, want vanaf het omringende pad zijn ze
uitstekend te zien. De fundamenten zijn erg kwets
baar, omdat het oude, poreuze stenen zijn." De enige
die door dit hek gaat, is degene die het gras maait;
eens per twee a drie weken.
"Wat voor onderhoud vindt hier nog meer plaats?",
vraag Peter. Dat blijkt onderhoud van het pad te zijn
en het snoeien van de omringende haag. Die bestaat
onder andere uit liguster, vlier, gelderse roos en
diverse bomen. Daarnaast wordt de bereklauw,
gracht
toren
met herstelde muren
Plattegrond van
de Hellenburg.
(Vrij naar G. J. de
Vries, 1958)
die langs het wandelpad groeit, in toom gehouden.
Jaap licht toe: "Voor komend jaar staat een groter
project op de planning: het baggeren van de gracht.
Die slibt namelijk geleidelijk dicht. Er zal ook be
schoeiing geplaatst worden; een constructie die de
oever tegen afkalven beschermt. Daardoor zullen ook
de stenen fundamenten zo droog mogelijk blijven.
Want als die met hun voeten in het water staan, wor
den ze snel aangetast."
Dit relatief kleine object is vrij kostbaar om te behe
ren voor Het Zeeuwse Landschap. Maar zowel Jaap
als Peter menen dat het zeker de moeite waard is.
C. van de Kreeke is medewerkster afdeling communica
tie van stichting Het Zeeuwse Landschap
Overzicht van de
fundamenten van
de Hellenburg.
(C. van de Kreeke)
DE HELLENBURG
De Hellenburg, opgemetselde fundamenten van wat in de late middeleeuwen een imposante burcht was,
ligt net buiten Baarland, in de Zak van Zuid-Beveland. Dë'opgemetselde fundamenten geven aan waar de
muren gestaan hebben. Een gracht omringt het geheel, met daaromheen een wandelpad. Het pad is circa
300 meter lang en goed begaanbaar met rolstoel of kinderwagen. Er staat een informatiepaneel en vanaf
diverse bankjes zijn de reconstructies goed te bekijken.
ZEEUWS -15-LANDSCHAP
