GROTE BONTE SPECHT
■njon
in dec
In de collectie van Terra Maris hebben we twee
grote bonte spechten: een vrouwtje en een jong
dier. Het vrouwtje is herkenbaar aan het geheel
zwarte petje en duidelijke witte schoudervlekken,
terwijl het jong een geheel rood petje en iets
gestreepte, witte schoudervlekken heeft. Helaas
ontbreekt in de collectie nog een mannetje van
de grote bonte specht. Het zou leuk zijn om
deze ook in het museum te kunnen tonen. Deze
heeft een ander kleed dan het jonge dier en het
vrouwtje; een vergelijking is dan mogelijk. Het
mannetje onderscheidt zich met een opvallende
rode vlek op het achterhoofd.
Een ieder die als kind (of volwassene) het
boek'Pluk van de Petteflet'van Annie M.G.
Schmidt heeft gelezen - waarin een boze
museumdirecteur een zeldzame Krullevaar aan
de collectie wil toevoegen door deze te doden
- denkt misschien dat onze (niet al te boze)
directeur we! even zo'n mannetje grote bonte
specht regelt. Maar zo werkt het natuurlijk niet.
Vrijwel alle dieren in de museumcollectie, op wat
jachtwild als fazant en haas na, zijn op natuurlijke
wijze gestorven. Hierbij moetje denken aan een
vogel die zich te pletter vliegt tegen een ruit, een
auto, draad of iets dergelijks, een dier dat aan
een ziekte doodgaat of de winter niet doorkomt.
Vooral tijdens een strenge winter komen veel
dieren in de problemen.
Soms zijn overleden dieren niet meer'gewoon'
op te zetten, omdat bijvoorbeeld de schade aan
het verenkleed te groot is. Dan kan misschien
wel het skelet geprepareerd worden. Ook wordt
wel eens alleen de schedel schoongemaakt en
bewaard. Dat kan genoeg zijn om een fraai verhaal
te 'vertellen'. Zo is aan de schedel van de grote
bonte specht te zien hoe deze vogel de klappen
van het hakken in een boom opvangt. Het dier
heeft een veerkrachtige snavel en achter de snavel
wat verdikte delen. Deze verdikte delen bestaan
uit gelaagd, poreus bot dat de kracht van de
klap verspreidt. Ook loopt er over de schedel een
groefje, waarin bij een levend dier de tong ligt. De
tong van een specht loopt onderhuids vanaf de
bovensnavel over de schedel heen naar de bek en
fungeert zo als een soort autogordel.
Ook een schedel van een grote bonte specht
hebben we nog niet in de collectie. Eerst maar
eens hopen op een gaaf mannetje, hoewel ik moet
toegeven dat ik ze levend toch het mooiste vind.
Erik Speksnijder
It
EEUWS -18-LANDSCHAP
