I - -- -
impuls omzeilen. Ongeveer hetzelfde doel bereiken
de meeuwen als ze elkaar met de kop laag bij de
grond benaderen.
APRIL: EILEG
In april is de periode van balts en paarvorming
allang achter de rug. De meeuwen hebben eieren
gelegd; in verreweg de meeste gevallen drie per
nest. Het is verbazingwekkend hoe verschillend
de eieren kunnen zijn in kleur en tekening. In de
regel is er sprake van een bruingroene grondkleur,
met daarop donkerbruine tot zwartgrijze vlekken.
De vlektekening is meestal regelmatig over de
eieren verdeeld. Soms zitten alle stippen op de
onderste helft van het ei, dat dan vaak helemaal
donker gekleurd is. Het is het teken van een
'moeilijke bevalling', waarbij het lang geduurd heeft
voordat het dikste deel van het ei het eilegkanaal
passeerde. De eieren worden ongeveer 24 dagen
bebroed voordat ze uitkomen. Daarbij wisselen het
mannetje en het vrouwtje elkaar regelmatig af. De
tijd dat de eieren bebroed worden is een kwetsbare
periode. Rovers, zoals ratten en bunzingen, kunnen
onverwacht toeslaan. Vaak zijn er in een kolonie
heel wat nesten waarvan één of meer eieren
sneuvelen. Ook onderling komt verstoring van het
legsel wel voor. Dat gebeurt vooral als er in een nest
opvallende of grote eieren gelegd zijn. De sterkste
dieren uit de kolonie maken vaak aanspraak op
dergelijke aantrekkelijke legsels en laten er soms
zelfs hun eigen nest voor in de steek.
NESTEN ALS EILANDJES
Een ander gevaar dat de broedende kokmeeuwen
vaak bedreigt is langdurige regenval. In de
natuurgebieden waar deze vogels broeden wordt
het water zoveel mogelijk vastgehouden. Dat kan er
soms toe leiden dat het peil tot aan of zelfs boven
de nestbodem stijgt. Mits het niet al te veel hoost,
weten de vogels daar wel een mouw aan te passen.
Ze hogen hun nest tijdens de broedfase steeds
verder op. Niet zelden ligt het hoog en droog als
een eilandje, omringd door water. Dat biedt dan als
compensatie wel weer extra bescherming tegen
predatoren als wezels en ratten.
de vogels met duizenden bij elkaar broeden. Dat
zijn niet de kolonies waar je als modale wandelaar
zomaar terechtkomt. Die worden fel verdedigd.
Het broeden in kolonies biedt het voordeel dat de
meeuwen zich door de macht van het getal beter
kunnen verweren tegen vijanden. Kokmeeuwen
verdrijven kraaien, eksters en zilvermeeuwen
met verve. Zelfs een bruine kiekendief moet
zich tot de randen van de kolonie beperken om
meeuwenkuikens te verschalken. Zo'n goed
verdedigd bolwerk is natuurlijk ook aantrekkelijk
voor andere soorten vogels om er zich te vestigen.
Bij kokmeeuwenkolonies tref je dan ook heel vaak
broedende visdieven aan en ook kluten profiteren
graag van de effectieve bescherming. Vooral Burenruzie.
daar waar de kokmeeuwen op eilanden broeden,
vestigen zich langs de oever graag geoorde futen.
MEI: KUIKENS
Zo rond begin mei komen in de
kokmeeuwenkolonies de eerste jongen uit de
eieren. Het zijn nestvlieders: binnen een halve dag
na hun geboorte gaan ze al aan de wandel. Zo'n
jong kuiken dat de grote boze wereld instapt is
natuurlijk uitermate kwetsbaar. Om te beginnen
al voor de buren, die vaak niet van het bezoek
van buurkinderen gediend zijn. Die worden
hardhandig uit het territorium verdreven en als
ze de les niet snel genoeg begrijpen, worden ze
aangevallen en soms zelfs dodelijk verwond. Ook
komt het wel voor dat een agressieve kokmeeuw
een dolend kuiken onder water houdt tot het
verdrinkt. Naast die agressieve buurvrouw zijn
er natuurlijk nog tal van andere gevaren die een
jonge kokmeeuw moet trotseren. Daar zijn tal van
verhalen over te vertellen, maar gaat u zelf eens
rustig kijken. Bijvoorbeeld bij de eilandjes in de
Sophiapolder tussen Draaibrug en Oostburg of
in Inlaag 's-Gravenhoek op Noord-Beveland. Een
kraambezoek bij de kokmeeuwen levert altijd
mooie momenten op!
C. Jacobusse is hoofd ecologie en kwaliteitszorg van
KOLONIE ALS BOLWERK
Kokmeeuwen broeden in kolonies van wisselende
grootte. Een kolonie telt vaak tientallen tot enkele
honderden paren, maar er zijn ook kolonies waar
