van Terra Maris EEN DRIJVENDE STEEN Je zou het zo niet denken, maar er bestaan stenen die kunnen drijven. Op een wandeling door de Manteling van Walcheren zou het zomaar kunnen gebeuren dat de gids vertelt over drijvende stenen die op het strand aanspoelen. Natuurlijk denk je dan datje in de maling genomen wordt. Als de gids dan ook nog vertelt dat het hout van de oude door duinzand geschoren eiken in de zeereep zinkt, dan neem je de gids helemaal niet meer serieus.Toch is het echt waar (al heb ik dat van dat eikenhout nog nooit geprobeerd). In 2013 schonk goudsmid Bert van Wijk uit Middelburg ons museum een drijvende steen. Hij maakte ons blij met een fors stuk oranjegeel gekleurd barnsteen. Dat was door hem drijvend in het water langs het strand van Oostkapelle gevonden. Barnsteen is eigenlijk geen echte steen, maar gefossiliseerd hars. Het is afkomstig van naaldbomen die in het Eoceen (56 tot 34 miljoen jaar geleden!) het noorden van Europa bedekten. De barnsteen die hier op de kust aanspoelt, is vanuit het Baltisch gebied en Scandinavië door de rivieren en het landijs naar het zuiden getransporteerd. Het komt nu uit de bodem vrij bij erosie. Barnsteen Speksnijder) Barnsteenvondsten zijn zeldzaam in onze provincie. Toch laat wat zoekwerk op internet zien dat er meer vondsten gedaan worden langs Zeeuwse stranden en dan vooral tussen Domburg en Westkapelle. Wel blijkt er veel twijfel te bestaan over de echtheid van sommige vondsten langs de Zeeuwse kust. Het kan namelijk zijn dat harpuis voor barnsteen aangezien wordt. Harpuis is een mengsel van onder andere lijnolie en hars. Dat werd in de afgelopen paar eeuwen gebruikt om houten zeeschepen te verduurzamen. Dit harpuis kan als een harde barnsteenachtige klomp aanspoelen. Ook kan recente, harde natuurhars dat de industrie gebruikt, op zee verloren gaan en aanspoelen. Bij onze klomp gaan we echter uiteraard uit van de kundigheid van de schenker. In Engeland wordt barnsteen amber genoemd. In ons land nemen wij deze Engelse benaming soms over. Echter, als we het in ons land over amber hebben, bedoelen we eigenlijk de harde verstoppingsklompen die zich in de darmen van een potvis kunnen ontwikkelen. Uiteraard klinkt dit niet zo leuk als je als Nederlands meisje Amber heet, maar ik heb een kleine troost: deze amber is erg kostbaar en vanwege de'lekkere'geur zeer gewild in de parfumindustrie. Ook echte barnsteen werd gebruikt als geurstof. Barnsteen betekent letterlijk brandsteen en verwijst naar de mogelijkheid om de steen aan te steken. Als barnsteen heet wordt, verspreidt het een heerlijke harsgeur. Het leuke van barnsteen is de mogelijke aanwezigheid van insluitsels. Omdat barnsteen als hars ooit een plakkerig begin kende, kunnen er allerlei beestjes in gevangen zitten. Stukken barnsteen met insluitsels zijn erg populair als sieraad. Vanwege deze populariteit zijn er volop neppers in de handel. Deze zijn veelal gemaakt van kunsthars of gemaakt door een stuk barnsteen te splijten en de delen weer aan elkaar te plakken. Als je een stuk echte barnsteen wilt hebben, kun je daarom het beste naar een erkende juwelier gaan of, net als goudsmit Bert, zelf na een zuidwesterstorm je geluk op een Walchers strand beproeven. Erik Speksnijder ZEEUWS -18-LANDSCHAP

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Landschap | 2016 | | pagina 22