mUMMi rfi. 1
mm* i li
%andscha'p
liggen. Veldleeuweriken, patrijzen, maar ook kieviten
en scholeksters bleken talrijk op de akkers in het
gebied te broeden. Zelfs de tureluur en ook de schaarse
kwartel bleken zich hier voort te planten.
Bij de inventarisaties kwam nóg een opvallend
fenomeen aan het licht. Binnen het Stolpweggebied
ligt een biologisch landbouwbedrijf van ongeveer
t veertig hectare; bijna tien procent van het totale
oppervlak. Op de gronden van dat ene bedrijf broedt
lira maar 'iefst zon 90% van a"e veldleeuweriken! Ook
andere soorten, zoals scholekster, kievit, graspieper
en patrijs zijn hier fiks oververtegenwoordigd. Het is
op zich wel bekend dat biologische bedrijven meer
akkervogels dan reguliere bedrijven herbergen. De
schadelijke vergiften die in de reguliere landbouw
insecten en onkruidzaden verdelgen, spelen hier
immers geen rol. Vaak zijn in de reguliere landbouw
de broedresultaten ook slecht, omdat er heel intensief
gewied en geëgd wordt. Op het biologische bedrijf
in het Stolpweggebied wordt echter relatief extensief
geboerd en daardoor zijn de akkervogeldichtheden er
ongeëvenaard. In 2016 broedde daar gemiddeld één
leeuwerik per hectare. Dat was zelfs in de tijd dat de
vogel nog algemeen voorkwam uitzonderlijk veel!
Het vóórkomen van zoute kwelplekken zorgt
daarnaast voor ideaal broedgebied voor soorten als
kievit, scholekster en tureluur. Langs de vele sloten
in het gebied is de graspieper talrijk. De vogels op
de boerenerven zijn nog niet systematisch in kaart
gebracht, maar het broeden van spotvogel, grauwe
vliegenvanger, ringmus, boerenzwaluw, kneu,
zomertortel, groene specht, kerkuil en torenvalk is
(vaak op meerdere erven) vastgesteld. De meest
opvallende van die boerenerfvogels is wel de torenvalk,
die in het gebied uitzonderlijk tam is. De vogels laten
zich vanuit de auto tot op enkele meters naderen,
gewend als ze zijn aan de vele vogelfotografen die het
gebied bezoeken.
PROJECT VAN VEEL PARTIJEN
Toen Het Zeeuwse Landschap door planologische
perikelen moest afzien van de ontwikkeling van het
project Kustlaboratorium in deze omgeving, waren er
al veelbelovende contacten met boeren in het gebied.
Wij vroegen hen om de stoppels in de winter op het
land te laten staan en het spuiten te beperken tot zeer
lokale bestrijding van wortelonkruiden als kweek en
akkerdistel. Ook andere maatregelen, zoals het laten
overwinteren van overstaand graan als voedsel voor
de vogels en de realisatie van nieuwe, extra brede
akkerranden, voerden de boeren in het gebied door.
Voor dat laatste was behalve medewerking van de
boeren ook de inzet van Poldernatuur Zeeland en
uiteraard van de provincie Zeeland als subsidiërende
instantie onontbeerlijk. Om al die extra maatregelen
van de grond te krijgen was ook het grondbezit
van Het Zeeuwse Landschap in het gebied een
cruciale factor. Veel agrariërs in het gebied willen
graag extra gronden en ze zijn graag bereid om in
ruil voor pacht van onze gronden ook op hun eigen
akkers maatregelen voor de akkervogels te treffen.
Veel contacten in het gebied zullen in de toekomst
verlopen via Stichting Landschapsbeheer Zeeland. Die
heeft hier al met diverse ondernemers gewerkt aan de
inrichting van authentieke, streekeigen boerenerven.
Die vele boerenerfvogels komen dus niet uit de lucht
vallen!
Hoewel er al veel tot stand gekomen is, gaan de
ambities van de samenwerkende partijen nog veel
verder. Er is een Europese projectsubsidie aangevraagd
en voor de noodzakelijke cofinanciering heeft
Vogelbescherming een succesvolle fondsenwerving
onder haar leden gehouden. Een grote akker aan de
oostkant van het gebied is aangekocht met een van
Schouwen afkomstig legaat. Deze wordt momenteel
ingericht als vogelakker; een succesvol concept dat is
overgenomen uit Noordoost-Groningen.
Zo is er nog volop werk aan de winkel om hier een
voorbeeldproject voor het behoud van akkervogels te
realiseren. Het project trekt nü al nationale aandacht
bij overheden en instituten.
C. Jacobusse is hoofd ecologie en kwaliteitszorg van
stichting Het Zeeuwse Landschap
Kuikens van de
veldleeuwerik.
Patrijzenkuikens
