van Terra Maris
ROGGEN-EN HAAIENEIEREN
UIT ür Oil]j j I3
Vorig jaar vond mijn dochter een kluwen met negen
eieren van de hondshaai en ik een eikapsel van de
zeldzame blonde rog. Deze winter leverde een korte
wandeling langs de dijk van Inlaag 's-Gravenhoek op
Noord-Beveland in totaal al bijna veertig kapsels van
drie verschillende soorten op.
ZEEUWS -18-LANDSCHAP
Tot de inventaris van ons museum behoort een
kleine verzameling gedroogde zeedieren. Deze
bestaat voor een deel uit exemplaren die door
wijlen Lieven Braber bij elkaar gebracht zijn.
Lieven was een student visserijbiologie die in
1971 overleed. Ondanks z'n jonge leeftijd, hij werd
slechts 26, had hij toch al een aanzienlijke collectie
van met name strandvondsten opgebouwd. Zijn
nabestaanden schonken zijn verzameling in 1982
aan het toenmalige Zeeuws Biologisch Museum, de
voorloper van Terra Maris. Er bevinden zich onder
Eikapsels van andere gedroogde zeenaalden, harnasmannetjes
haaien en roggen en andere vissen, zeesterren en rugschilden van
van Lieven Braber. inktvissen in. Lievens collectie is verdeeld over een
(E. Speksnijder) aantal ladenblokken.
In zijn collectie zitten onder andere eieren van de
stekelrog, de blonde rog, de winterrog, de golfrog en
de vleet. Opvallend is dat de meeste van deze kapsels
in Zeeland gevonden zijn. Ze zijn bijna alle op de
stranden van Haamstede en Renesse opgeraapt.
Loop bij een wandeling langs het strand in de
winterperiode op de heen- of de terugweg eens
onderlangs de duinen. Juist op deze plaats, en dus
niet langs de vloedlijn, zijn de eieren van roggen
en haaien te vinden. Als een kapsel namelijk
aanspoelt, droogt deze al vrij snel op, waarna de
wind ze gemakkelijk tegen de duinen aan blaast.
Leg bij thuiskomst de eikapsels een nachtje in een
bakje met water. Hierdoor zuigt het ei zich vol en
laat z'n verse kleur en grootte weer zien. Dan kan
de soort gedetermineerd worden. Dat kan met één
van de online determinatietabellen van stichting
Anemoon (anemoon.org) of de Dutch Shark
Society (dutchsharksociety.org). Een Nederlandse
zoekkaart van de Dutch Shark Society en Sharktrust
is aan te vragen via Nationaal Park Oosterschelde
(np-oosterschelde.nl/contact/bestellen-
informatiebrochures.htm).
Eén lade vind ik persoonlijk erg mooi om te zien. Dat
is die met eikapsels van roggen en haaien. Ik mag
namelijk ook graag naar deze ei-restanten zoeken.
Veel van de soorten die Lieven verzamelde ben
ik helaas nog nooit langs de kust tegengekomen.
Nog steeds kunnen zeldzame soorten gevonden
worden, maar de diversiteit die Lieven in de jaren
zestig van de vorige eeuw wist te verzamelen laat wel
zien dat er inmiddels veel in de samenstelling van de
vispopulaties langs de Nederlandse kust veranderd is.
Toen waren nu zeldzame soorten als golfrog, blonde
rog en vleet nog nauwelijks bedreigd en spoelden
hun eikapsels dan ook vaker aan. Inmiddels moetje
hier meer moeite voor doen, maar des te groter is de
voldoening als je er één vindt!
Erik Speksnijder
