'""*n POELENBEHEER Om te voorkomen dat de poelen waar boomkikkers zich voortplanten binnen enkele jaren dichtgroeien met soorten als riet, lisdodde en wilg, worden runderen ingezet. Die grazen gedurende het seizoen de oevervegetatie kort. Door de jaren heen is gebleken dat bij voldoende begrazing gedurende het weideseizoen de poelen tussen de vijf tot tien jaar geschikt blijven. Vervolgens moeten ze opgeschoond worden. Dat wordt zorgvuldig gepland en gespreid over de jaren, zodat er altijd ruim voldoende geschikt voortplantingswater is. Machinale schoning van de poelen vindt plaats in september en oktober, de voor amfibieën meest geschikte periode. BOOMKIKKERKOREN De boomkikkermannetjes vormen bij het voortplantingswater koren. Deze laten zich, vooral op de warmere avonden (vanaf 15 °C), tot op een kilometer afstand horen. Dat doen ze vanaf een half uur voor tot enkele uren na zonsondergang. De roep is een ritmisch 'kê(k)-kê(k)-kê(k)'dat de kikkertjes enkele malen per seconde herhalen. y ml Cadzand Bad v» Herdijkte Zwartepolder Leopoldpoider Verschepolder S( «.I Zwinpolder Oostburg nuiaen Sluis r Bordeelschans .Havenpolder Olieschans Kruisdijkschans I-10 II-50 51 - 100 100 - 500 500 VERVOLGBEHEER: NATUURGEBIEDEN VERBINDEN In West-Zeeuws-Vlaanderen werkten we de afgelopen vijftien jaar met vele partners vooruitstrevend samen aan het uitvoeren van meerdere natuurontwikkelingsprojecten die deel uitmaken van het Natuurnetwerk Zeeland. Dit netwerk van bestaande en te realiseren natuurgebieden in Zeeland beëindigt de versnippering van de natuur en vergroot de overlevingskansen van zeldzame dieren en planten. Het uiteindelijke doel was daarmee ook om de geïsoleerde leefgebieden van de boomkikker met elkaar te verbinden. Dat maakt de populatie veel minder kwetsbaar. In deze nieuw aangelegde ecologische verbindingszone heeft de boomkikker zich definitief gevestigd. Na een voorzichtig populatieherstel in de laatste jaren van de vorige eeuw, er waren toen in totaal circa driehonderd exemplaren, gingen de diertjes letterlijk en figuurlijk met'sprongen'vooruit. STAP VOOR STAP In aaneengesloten natuur kunnen de boomkikkers zich ongehinderd verplaatsen van het ene naar het andere gebied. Dat gebeurde in eerste instantie met name rond Retranchement, zoals in de Willem Leopoldpoider (2003) en de Zwinpolder (2006). Later, verder naar het zuiden, koloniseerden de kikkertjes de Aardenburgse Havenpolder (2009) en de compensatienatuur van de rondweg van Aardenburg (2012). De migratie van deze amfibieën zette onverminderd door. In 2012 werden de eerste boomkikkers rond de Wallen van Sluis en St. Anna ter Muiden gehoord. Ook over de grens, bij onze Belgische collega's van de Zwinduinen, gaat het goed. Nooit eerder zijn daar zoveel als in 2017 geteld, namelijk ruim duizend roepende mannetjes. Dat natuurgebied is door het gevoerde beheer en beleid min of meer uitgegroeid tot één groot leefgebied voor de boomkikker, waar overigens ook andere soorten amfibieën, vogels, kleine zoogdieren, vleermuizen en insecten zich prima thuis voelen. In de voortplantingsperiode van april tot eind mei gaan vrijwilligers elk jaar op pad om de diertjes te tellen. In deze periode laten de mannetjes hun karakteristieke roep horen als de schemering invalt. Tijdens het roepen zitten ze meestal in ondiep water of aan de oever van een poel. In mei 2017 telden vrijwilligers in alle West-Zeeuws-Vlaamse gebieden tegelijk de roepende mannetjes. Er zijn maar liefst ruim 2500 roepende boomkikkermannetjes genoteerd. Tegen de'zuchtende'dorpsbewoners die in de voorjaarsmaanden gebukt gaan onder alle geluiden zeg ik wel eens gekscherend: "Als jullie echt niet meer kunnen slapen van al die herrie, hebben wij ons werk heel goed gedaan!" F. Schenk is hoofd terreinbeheer Zuid van stichting Het Zeeuwse Landschap Roepend mannetje. De verspreiding van de Zeeuws- Vlaamse boom kikkers in 2017. ZEEUWS -7-LANDSCHAP

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Landschap | 2017 | | pagina 7