KOESTER DE KUST!
Er is het afgelopen jaar veel te doen geweest om de Zeeuwse kust. We hebben een
Kustvisie gekregen die recent ondertekend is door een brede groep van overheden
en betrokken organisaties, waaronder Het Zeeuwse Landschap. De Kustvisie zet
belangrijke stappen om het landschap van de Noordzeekust te beschermen. Er zijn
heldere uitgangspunten geformuleerd voor het al of niet toelaten van recreatieve
bebouwing in de kustzone, inclusief het achterliggende agrarische landschap. Deze
Zeeuwse Kustvisie is een bouwsteen voor de Zeeuwse Omgevingsvisie die volgend
jaar wordt opgesteld. Heel goed! Maar..., de Zeeuwse kust omvat meer dan de
Noordzeekust, en dat deel is juist een onderscheidende karakteristiek van Zeeland.
m
-1-
«Kilt
diep ingesneden en honderden
kilometers lange kusten
van de deltawateren
Tekst en foto's: Marten Hemminga
Zeeland: land
van overkanten
(locatie: de
Zandkreek).
Als je vanaf grote hoogte Zeeland zou zien, dan is de
landbouw zonder twijfel een in het oog springende
hoofdrolspeler in het landschap. De landbouw benut
bijna 70% van het Zeeuwse landoppervlak. Dit grote
ruimtebeslag bezorgt Zeeland, tezamen met de
grote wateren, zijn openheid en ruimte. Maar op
zichzelf is de landbouw niet echt onderscheidend:
deze sector manifesteert zich in Zeeland niet
wezenlijk anders dan in veel andere provincies.
Hetzelfde geldt voor de sfeervolle steden en dorpen
in Zeeland, met al hun historische monumenten.
Prachtig, en we moeten er heel zuinig op zijn, maar
opnieuw geldt dat Zeeland er zich niet specifiek in
onderscheidt.
ONDERSCHEIDEND
Het onderscheidende van Zeeland is toch vooral
verbonden met de historische basis van het
gebied. Zuidwest-Nederland, Zeeland incluis, was
tot in de negentiende eeuw een deltagebied pur
sang. Feitelijk is het Zeeland van nu geen echte
delta meer. Door de aanleg van de Deltawerken
verloren het Veerse Meer, de Oosterschelde, de
Grevelingen, het Haringvliet en het Krammer-
Volkerak de verbinding met de rivieren, en werden
wateren met een eigen karakter, zoet of zout. We
kunnen de basiskarakteristiek van de provincie nu
beter omschrijven als'land in het water'. De slogan
waarmee de Provincie zich profileert, 'Land in Zee',
ligt daar dicht tegenaan. Beide typeringen sluiten
direct aan op het meest onderscheidende aspect
van de provincie: de diep ingesneden en honderden
kilometers lange kusten van de deltawateren.
Die land-water-grenzen zijn, meer nog dan de
Noordzeekust, het meest karakteristieke ruimtelijke
aspect van de provincie.
LANDSCHAP EN SPECIFIEKE NATUUR
De kernkwaliteit van de kusten van de deltawateren
is tweeledig: allereerst de landschappelijke waarde
ervan. Dat de stranden en duinen fraai zijn zal
iedereen beamen, maar de langgerekte, smalle
ZEEUWS -8-LANDSCHAP
