WAAR ZIJN ONZE
ZOMERVOGELS NU?
Frankrijk
Ethiopië
Somalië
Kenia
Tanzania
Zambia
Zimbabwe
neme
Winterverblijf: Zuid-Europa en Noord-Afrika
Terugkomst: begin maart
De tjiftjaf is één van de vogels die meer en meer bij ons blijft
overwinteren. Een voor de hand liggende verklaring lijkt de
klimaatverandering: naarmate onze winters zachter worden
is het voor een insecteneter als de tjiftjaf makkelijker om hier
te overwinteren. De aankomsttijd in het voorjaar is ook flink
vervroegd. Was het enkele decennia geleden meestal eind
maart voordatje de eerste tjiftjaf zijn naam hoorde roepen,
tegenwoordig is dat al begin maart.
Pakistan
Egypte
Sudan
Ncpot
Winterverblijf: Arabisch schiereiland
en Noordoost Afrika
Terugkomst: na half april
Braamsluipers trekken naar het
zuidoosten en wijken daarmee
af van de trekroute die naaste
familieleden als de grasmus en
de tuinfluiter er op na
houden. Braamsluipers
broeden in mei en kiezen
daarbij veelal voor hun
favoriete nestplaats: de
meidoorn. De vogel heeft
niet alleen een voorliefde voor
doornstruiken, ook het tweede
deel van zijn naam is goed gekozen.
Een braamsluiper laat zich immers
zelden zien en heeft In tegenstelling tot
zijn tweelingsoort de grasmus nooit een
prominente zitpost tijdens de zang.
Veel van onze zomervogels trekken weg. Voor
insecteneters lijkt er weinig anders op te zitten, maar
ook steltlopers en roofvogels verlaten ons land. In
het winterhalfjaar is vooral Afrika de hotspot waar
het allemaal om draait. We kijken waar vijf trekvogels
op hun reis naar het zuiden terechtkomen. Hun
terugkeer in het voorjaar gebeurt in vaste volgorde.
Dat is zó voorspelbaar, datje aan hun terugkomst
redelijk trefzeker een gemiddelde datum kunt
hangen. Een portret van vijf lenteboden.
C. Jacobusse is hoofd ecologie en kwaliteitszorg van stichting Het Zeeuwse Landschap
Winterverblijf:
Congo en Angola
Terugkomst: circa 10 april
Het gaat niet goed met deze bekende
lentebode en er zijn aanwijzingen dat
klimaatverandering daarvoor één van
de oorzaken is. De koekoek reageert
veel minder dan de meeste van zijn
waardvogels, in wiens nest de koekoek zijn
eieren legt, op het warmer worden van het
klimaat. Daardoor ontstaat een 'mismatch'
met de potentiële pleegouders van het
nageslacht. Een andere oorzaak van de
achteruitgang is het verdwijnen van harige
rupsen, hét voedsel van de koekoek, door
overmatig gebruik van pesticiden.
Winterverblijf: Zuid-Afrika
Terugkomst: eind maart
Enkele tientallen jaren geleden was het
meestal pas begin april voordatje de eerste
boerenzwaluw zag.Tegenwoordig arriveren
de eerstelingen altijd in maart, soms al
aan het begin van de maand. Maar voor de
meesten van ons zal het toch wel tot het einde
van deze maand duren om de eerste ontmoeting
te kunnen noteren.
Tekst en foto's: Chiel Jacobusse
Winterverblijf:
Van Zuid-Senegal tot
Guinee-Bisseau
Terugkomst: half februari
De grutto keert al rond half februari in Nederland terug, maar dan
houden ze zich nog maar op enkele verzamelplaatsen in flinke
groepen op. Al kort daarna arriveren ze echter op hun broedplaats
en die ligt vaak in hetzelfde weiland waar ze het vorige jaar een nest
hadden. Als ze tenminste terugkomen. De grutto gaat schrikbarend
achteruit. Onder meer met kleurringen proberen onderzoekers meer
inzicht in de levenswijze van de grutto te krijgen, om deze bedreigde
soort beter te kunnen beschermen.
Kbglston
ZEEUWS-21-LANDSCHAP
ZEEUWS - 20 - LANDSCHAP
