Verscholen achter de lintbebouwing van de
Noordweg ten noorden van Middelburg ligt een
pareltje: het natuurgebied Brigdamme. Het laat zich
ontdekken door wie in het gehucht Brigdamme
- ooit een echt kerkdorp - de Ooststraat ingaat
en daarna het fiets-voetpad, het Brigdamsepadje,
volgt. Het bezit alle kenmerken van een klein
en laaggelegen poelgebied, omsloten door de
hoge kreekrug van de Noordweg en een zijtak
daarvan parallel aan het pad. Dat levert hier en
daar opvallende hoogteverschillen op. Zoals het
gebied zelf is ook het door elzen omzoomde
Brigdamsepadje een zeldzaamheid, overgebleven
na de oorlogsinundatie van Walcheren en de daarop
volgende her- en ruilverkaveling. Het is één van de
laatste restanten van het vroeger uitgebreide net
van'padjes' of voetpaden waarmee de verbindingen
'binnendoor'werden onderhouden. Velen koesteren
dierbare herinneringen aan het pad. Eén van hen
was de dichter Jan Campert die het zich in 1929
herinnerde als'een pad dat vele geheimen kende'.
Ook het poelgebied zelf is gespaard bij de
naoorlogse herinrichting van het eiland en
daardoor niet geëgaliseerd. Toen woningbouw
het in 1989 bedreigde heeft een comité
daartegen geprotesteerd - en met succes. Bij de
ruilverkaveling is het in 2004-2005/8,45 hectare
groot, ingericht voor de natuur. Door uitgaande
sloten af te dammen, de bouw van een stuw en de
aanleg van een kade rondom steeg het waterpeil.
Ook werden enkele poelen gegraven. Het holle-
bollige reliëf, effect van vroegere ongeordende
turf- en zoutwinning, werd versterkt en de aanplant
van heggen (vooral meidoorn en hondsroos) en
knotbomen vergrootte de kleinschaligheid. Daarna
volgde overdracht aan Het Zeeuwse Landschap.
Sindsdien is het in beheer als kruiden- en faunarijk
grasland en vindt seizoenbeweiding met runderen
en schapen plaats. Zo nodig maait men de
ruigtevegetatie van distel en pitrus en worden
van tijd tot tijd de wilgen geknot. Dankzij de grote
biodiversiteit en de ligging aan de stadsrand
is Brigdamme belangrijk voor vogels, insecten,
amfibieën zoals de rugstreeppad, en vleermuizen
die er foerageren. Het biedt de omwonenden en
bezoekers een instructieve kijk op een inmiddels
zeldzaam type landschap, waar natuur en
cultuur hand in hand gaan. Niet voor niets is het
opgenomen in een wandelroute: het ommetje
Linten en Ruggen, dat op initiatief van de wijken
Klarenbeek en Veersche Poort is ontwikkeld.
dr. A. P. de Klerk is historisch geograaf en redactielid van
ZEEUWSLANDSCHAP
Runderen grazen
in natuurgebied
Brigdamme, vroeg
op een herfstmorgen.
(M. Klootwijk)
ZEEUWS -19- LANDSCHAP
