- I.llllll .l-llll
in l il
territoria stellopers
gekoloniseerd. Uit landelijk onderzoek met
cameravallen is gebleken dat deze nieuwkomer
in veel gebieden de belangrijkste predator is van
eieren van weidevogels, maar ze worden zelden
betrapt op predatie van kuikens. Kuikens werden
juist vooral gepakt door buizerds, blauwe reigers
en kleine marterachtigen. Zwarte kraaien bleken
in dit onderzoek verrassend weinig de dader
van eier- of kuikenroof. Zeer weinig kuikens van
weidevogels bereiken de vliegvlugge leeftijd. In
onderzoeksgebieden elders in ons land was dat bij
grutto's slechts 7% en bij kieviten een schamele 14%.
De invloed van predatie is groot; bij grutto's draagt
predatie bij tot 60% van de reproductieverliezen en
bij Kieviten is dat zelfs 75%. Dat roofdieren eieren,
kuikens en vogels eten is een gegeven en in een
gezond ecosysteem is dat ook geen probleem. Het
aantal weidevogels en het aantal weidevogelgebieden
is inmiddels echter zo klein dat predatie een serieuze
bedreiging vormt voor de weidevogelpopulaties.
Maatregelen
Om de weidevogels in de Sint Laurense Weihoek
te beschermen tegen vossenpredatie (maar ook
bijvoorbeeld tegen verwilderde katten) heeft
Het Zeeuwse Landschap de afgelopen jaren de
belangrijkste weidevogelgebieden afgezet met een
zogenaamd vossenraster. Uit onderzoeken door
onder andere Sovon is gebleken dat dit een zeer
effectieve methode is om de predatie van legsels
te reduceren met soms vele tientallen procenten.
Het is wel een oplossing met een prijskaartje.
De afrastering rond het gebied moest worden
vervangen en de rasters zijn deels ingegraven om te
voorkomen dat vossen onder het hek door alsnog
in het gebied kunnen komen. Daarnaast is aan de
bovenzijde van het raster schrikdraad gespannen.
Effecten
Het is nog te vroeg om harde conclusies te
trekken over de effecten van de vele maatregelen
die HZL de laatste vier jaar heeft getroffen. De
basisdoelstellingen - voorkomen dat plassen
droogvallen en voorkomen dat vossen toegang
Scholekster
Kleine Plevier Grutto
12007 2008 2009 2011 2012 112016 «2018 2020
territoria zangvogels
Veldleeuwerik Gele Kwikstaart Graspieper
2011 2012 2016 2018 12020
hebben tot het broedgebied - zijn in ieder geval
verwezenlijkt.
Daarnaast stemt de ontwikkeling van het aantal
broedparen van de weidevogels in het gebied
optimistisch. Ten opzichte van 2016 zijn bijna
alle steltlopersoorten toegenomen (zie grafiek
1). Ook "boerenlandvogels" als gele kwikstaart,
graspieper en veldleeuwerik zitten in de lift (grafiek
2). De toename van het aantal broedparen van
bijvoorbeeld kievit, kluut en tureluur kan een effect
zijn van de hogere waterstand en het plaatsen van
vossen rasters, maar ook andere factoren kunnen een
rol spelen zoals de aankoop en inrichting van nieuwe
percelen (het gebied is dus groter geworden),
vestiging van deze soorten vanuit omliggend
agrarisch gebied en weersomstandigheden.
2020 was ondanks de droogte in april en mei een
redelijk jaar voor de weidevogels. De welkome
regen in juni werd wrang genoeg veel jonge kluten
fataal; tijdens een nat en koud weekend stierven
veel halfwas jongen door onderkoeling. De 23 paar
grutto's brachten uiteindelijk (minimaal) zes jongen
groot, waar volgens rekenmodellen 10-11 jongen
(0,47 per paar) nodig zijn om de sterfte van oudere
vogels te compenseren en dus de achteruitgang van
de populatie te voorkomen.
Grafiek 1
Grafiek 2
Bovenstaand geeft aan dat er nog werk aan de
winkel is ondanks de recente toename van het
aantal weidevogels. Het Zeeuwse Landschap
zal zich dan ook de komende jaren door het
verder optimaliseren van waterbeheer en andere
noodzakelijke beheermaatregelen blijven inspannen
om de weidevogelpopulatie op Walcheren een
aantrekkelijk leefgebied te bieden.
J. Walhout is medewerker ecologie bij
Het Zeeuwse Landschap
9-LANDSCHAP
'ZEEWWS'
L
