•'60 sterk uerd verminderd door de aanleg van
dammen in het Veerse lieer wordt deze woelmuis
langzamerhand verdrongen door de veldmuis die
Noord-Beveland via de nieuwe dammen kon
bere i ken
De volgende onderwerpen passeren de revue in
het boekje:
- waarom verplaatsen planten en dieren zich?;
- hoe verplaatsen ze zich?;
- de functie van grote natuurgebieden en
kleine landschapselementen in het gebied;
- enkele voorbeeldplannen»
UJaarom verplaatsen planten en dieren zich?
Soms ligt de reden voor een verplaatsing
nogal voor de hand: het zoeken van voedsel,
het vinden van soortgenoten van het andere
geslacht voor de voortplanting, het
vluchten voor een belager.
Daarnaast trekken veel dieren massaal heen en
weer tussen zomer- en winterverblijf. Dit is
met name bekend van vogels, maar ook andere
dieren trekken. Diverse dagvlindersoorten die
in Nederland voorkomen trekken voordat de
winter begint naar het zuiden, hun
20
nakomelingen komen in het voorjaar weer
terug
Amfibieën, met als bekend voorbeeld de
padden, trekken in het voorjaar massaal naar
hun voortplantingsplaatsmeestal de poel
waar ze geboren zijn.
Een belangrijke reden voor verplaatsing, en
bij planten eigenlijk de enige reden, is de
verbreiding van de soort.
Verbreiding stelt planten en dieren in staat
om nieuwe leefgebieden te vinden. Daarmee
wordt op de lange duur het voortbestaan van
de soort beter gewaarborgd.
Een soort die op veel plaatsen voorkomt, en
die zich daar steeds aan de omstandigheden
heeft aangepast, is minder kwetsbaar voor
calamiteiten, dan een soort die maar een heel
beperkt leefgebied heeft.
Bovendien heeft de verbreiding tot gevolg dat
exemplaren uit verschillende groepen elkaar
ontmoeten en zich voortplanten. Daardoor
wordt inteelt voorkomen.
Hoe verplaatsen planten en dieren zich?
Bij planten is, zoals al vermeld, alleen
sprake van verplaatsing in de vorm van
verbreiding. Dat gaat door middel van zaad,
vruchten en/of uitlopers.
Verspreiding kan op allerlei manieren
plaatsvinden: door wind of water, door mens
of dier, door ingenieuze constructies die de
plant in staat stellen om zaden als het ware
weg te schieten.
Bij verspreiding via het water kan het
voorbeeld van de kokosnoot aangehaald worden.
21
N.