Leefu ij ze
In het vroege voorjaar trekken de eerste
Kamsa1amanders (meestal mannetjes) naar de
voortplantingsplaats. Als na enige tijd ook
de vrouwtjes in het water zijn begint het
baltsen (voortplantingsgedrag), waarbij de
staartkam een rol speelt. Enige tijd na de
bevruchting worden zo'n 200 eitjes één voor
één afgezet op de blaadjes van waterplanten.
In mei komen de eerste larfjes uit om
vervolgens van juli tot september in
volwassen dieren te veranderen. Van alle
salamanders blijft de Kamsa1amander het
langst in het water; pas in de nazomer komt
hij weer op het land.
Voedsel en vijanden
Kamsa1amanders zijn echte schrokoppen; ze
eten alle bewegende organismen die ze kunnen
inslikken. De wat grotere dieren zijn zeer
vraatzuchtig en belagen ook larven van
amfibieën (ook van eigen soort). Zij zijn
zelfs in staat volwassen Kleine watersala
manders te verorberen. Larven van de Kamsala
mander vallen vaak ten prooi aan libelle-
larven, roofkevers (en hun larven) en vissen
Vooral die laatsten zijn in staat een
complete populatie uit te roeien. Volwassen
dieren worden wel aangevallen door bloed
zuigers, vissen, ringslangen, bunzingen,
egels, uilen, reiger-, ral-, hoender-,
lijsteren kleine fuutachtigen op het land.
4
Voorkomen, bedreigingen en status
Kamsa1amanders vinden we door heel Nederland
op Friesland en delen van Groningen en Oost-
Drenthe na. Ze komen meestal voor in beek- en
rivierdalen. De soort wordt bijna steeds op
leem of klei aangetroffen, soms op zand en
zelden op veen. Dit lijkt er op te wijzen
dat de soort vnl. op vochthoudende gronden
voorkomt. De Kamsa1amander voelt zich het
beste thuis in het ouderwetse kleinschalige
boerenlandschap, zoals we dat rond de
eeuwwisseling aantroffen. Een landschap dus
met een wat veelzijdig karakter bestaande uit
kleine bosjes, heggen en houtwallen, ruige
bloemrijke graslanden, heldere poelen, enz.
Een dergelijk landschap vinden we nauwelijks
nog. Veel grasland werd omgezet in akkerland,
poelen werden gedempt, overhoekjes, hagen en
bosjes opgeruimd. Kunstmest en landbouwgif
veranderde veel gevarieerde, soortenrijke
milieu's in saaie, soortenarme milieu's. Dit
alles heeft er toe geleid dat de
Kamsa1amanderstand in heel Uest- en Hidden-
Europa sterk is achteruitgegaan. In Nederland
is onze vriend ernstig bedreigd.
Voorkomen in Zeeland
Ook in Zeeland vinden we Kamsa1amanders en
wel in Zeeuws-V 1aanderenal komt hij er in
zeer lage dichtheden voor. Bovendien zijn de
diverse populaties erg geïsoleerd. Omdat de
Kamsa1amander een echte poelensoort is
treffen we hem ook bijna uitsluitend in
drinkputten aan. Ouderwets kleinschalig
boerenlandschap is ook in de Zeeuws-V 1aamse
kleipolders nauwelijks nog te vinden. De
5
