werd aangeplant.
Veelvuldig zijn bijvoorbeeld Uilhelmina-
bomen aangeplant, ter herinnering aan een
bezoek of jubileum van koningin Uilhelmi-
na. En nog maar kort geleden zijn in het
hele land Beatrix1inden aangeplant.
Oude bomen hebben veel meegemaakt. Zo
staat er aan de Kruisweg bij Hoofdplaat,
direct langs een sloot, een vijfentach-
tigjarige zomereik.
Tijdens de Tweede Uereldoorlog trof een
bom deze eik, veel scherven boorden zich
in de stam en een deel van de takken werd
weggeslagen. Wonderwel overleefde de eik
deze aanslag, flaar het was nog niet ge
daan. Doordat de eik aan de slootkant
groeide had hij maar aan één kant wortels
kunnen vormen. De sloot moest enige tijd
geleden een paar meter worden verlegd.
De eik kon daarbij wel blijven staan,
maar kwam nu aan de overkant van de sloot
te staan. Daarbij verloor hij bijna al
zijn wortels. Ook déze aanslag wist de
eik te overleven.
Nu staat de boom nog te kwijnen en alweer
een nieuwe bedreiging is daar. Nieuwe
aanplant van populieren zet de eik in de
schaduw
Overigens hebben diverse oorlogen ook
voor bomen negatieve gevolgen gehad. Zo
werd tijdens de Eerste Uereldoorlog hout
van de Ualnoot gebruikt voor het maken
van geweerkolven. In Zeeland, waar veel
walnoten staan, zien we daarom bijna geen
walnoten die ouder zijn dan honderd jaar.
Overal waar gevochten is, zijn in oudere
bomen granaatscherven terug te vinden.
14
Veel bomen waarvan een deel van de kroon
of de stam werd weggeschoten groeiden
door
Nog steeds zijn er in ons landschap der
gelijke misvormde bomen te zien. Langs de
Torenweg bij Groede staat een oude paar-
dekastanje waaronder een Frans kanon
heeft staan schieten.
Door de enorme hitte die daarbij vrij
kwam is dat deel van de boom dat boven
het kanon hing, weggeschroeid wat nu door
de a-symmetrische vorm van de boom nog
steeds te zien is.
Ecologische Haarde
De ecologische waarde van moonumentale
bomen wordt bepaald door de hoeveelheid
en de verscheidenheid van organismen die
van oudere bomen afhankelijk zijn. Te
denken valt bijvoorbeeld aan de holen-
broeders onder de vogels, zoals spechten
of boomkruipers, of aan de aanwezigheid
van een kolonie vleermuizen.
Zo zijn in de ruim tweehonderd jaar oude
eiken op de Elderschans bij Aardenburg
watervleermuizen en rosse vleermuizen
aangetroffen. Spectaculair groot is ook
het aantal soorten insekten en zwammen
dat van oudere bomen afhankelijk is.
Het zijn vooral de soorten die leven in
minder vitaal, dood of rottend hout.
Doordat bomen met veel stervend of dood
hout in ons land meestal snel "opgeruimd"
worden, krijgen de organismen nauwelijke
een kans. Hier zou een mentaliteits- en
beleidsverandering op zijn plaats zijn.
15
