ruige heggen, houtstapels en waterpartijen (veedrinkput) speelt daarbij een positieve rol. Voor wat betreft de flora zijn de hoog- stamboomgaarden vooral interessant vanwege het voorkomen van mossen, korstmossen en paddestoelen. Ook hierbij speelt aanwezig heid van dood hout een voorname rol. Uit de inventarisatie komen enkele suggesties naar voren om de natuurwaarde van de hoogstamboomgaarden te verhogen. De volgende aanbevelingen zijn gedaan: -een grotere variatie aanbrengen in leeftijden en boomsoorten -het voorkomen van andere landschapselementen (knotbomen, heg, veedrinkput) in/langs boomgaard bevorderen -aanwezigheid van holten in bomen bevorderen -gras extensief beheren -de heg laten uitgroeien -dood hout en ander natuurlijk afvalmateriaal in de boomgaard laten liggen -geen chemische bestrijdingsmiddelen gebruiken houding eigenaren De houding van de eigenaren is achterhaald via gesprekken van de stagiair met de eigenaar. In een aantal gevallen (30%) vond er geen gesprek plaats, omdat de eigenaar niet thuis getroffen werd. 25% van de eigenaren stond zeer positief ten opzichte van herstel van hun boomgaard, 25% had wel enige belangstelling, 20% had in het geheel geen interesse. 8 indeling in prioriteitsklassen De boomgaarden zijn globaal ingedeeld in enkele prioriteitsklassen voor wat betreft de noodzaak van herstel. Deze klassen zijn geba seerd op de natuurwaarde van de boomgaarden, op de waardering van de ligging van de boomgaarden, op de algemene indruk van de boomgaarden, op de houding van de eigenaar en op de noodzaak van onderhoud. De indeling geeft alleen een indicatie, en is tamelijk subjectief. Hoogstamboomgaarden die een lage prioriteit krijgen moeten dan ook niet afgeschreven worden. De hoogste prioriteit wordt gelegd bij die boomgaarden die al een redelijke natuurwaarde hebben, die mooi liggen, die een goede algemene indruk geven en waarvan de eigenaar positief staat tegen over herstel van de boomgaard. Boomgaarden waarvan de eigenaar geen interesse heeft in herstel krijgen de laagste prioriteit. Zolang de eigenaar niet wil herstellen, heeft het toch geen zin om zo'n boomgaard in een herstelplan op te nemen. kosten herstelplan Uitvoeren van het volledige herstelplan kost afgerond 1.360.000: 590.000 voor aanplant en bescherming van hoogstamfruitbomen, 140.000 voor aanplant en bescherming van knotbomen, 480.000 voor aanplant en bescherming van heggen en 150.000 voor aanleg van veedrinkputten. Deze kosten worden gemaakt als het gehele herstelplan uitgevoerd zou worden door bedrijven. Wanneer eigenaren zelf, gesteund door vrijwilligers, een groot deel van het werk zouden doen, dan zal het om een aanzienlijk lager bedrag gaan, want loonkosten vormen bijna de helft van het bedrag. Onderhoudskosten zijn bij het herstelplan niet in ogenschouw genomen. De hiervoor besproken indeling in prioriteitsklassen kan gebruikt worden als er slechts een deel van de boomgaarden hersteld kan worden. Boomgaarden in de hoogste prioriteitsklasse komen dan het eerst in aanmerking. De kosten voor het herstel van deze boomgaarden bedragen onge veer 15% van het totaal ca. 200.000. 9 De Boom In 3-94 De Boom In 3-94

Tijdschriftenbank Zeeland

Landschapsbeheer Zeeland - de Boom in | 1994 | | pagina 6