De restauratie van een oude
boerenschuur
Toert SLZ 15 jaar geleden (de naam was toen nog Stichting Land-
schapsverzorgjmg Zeeland) werd opgericht, was de belangrijkste taak
van de stichting: het ondersteunen van vrijwilligerswerk in het land
schapsbeheer. Dit gebeurde door het beschikbaar stellen van gereed
schap, cursussen, een verzekering, het in contact brengen van eigenaren
en vrijwilligersgroepen en natuurlijk niet te vergeten het uitgeven van
het contactblad 'De Boom In'.
Het activiteitenpakket van SLZ is in de loop der jaren sterk uitgebreid,
maar het vrijwilligerswerk neemt daarbinnen nog steeds een belang
rijke plaats in. Knotten, hoogstamfruitbomen snoeien, maaien en
hooien, plantwerk... en zo nu en dan eens een opvallend project dat
een verslagje in De Boom In zeker waard is!
door Lucien Calle
Het is een bekend gegeven. Vele prachtige maar oude boerenschu
ren worden niet meer goed onderhouden. Steeds meer verdwijnen
deze formidabele bouwwerken uit ons landschap. Dat is op zich
begrijpelijk maar langs de andere kant toch erg jammer. Want veel
van de boerenschuren zijn buitengewoon' waardevol. Denk alleen
maar aan het landschappelijke en cultuurhistorisch aspect. Daar
naast zijn de schuren ook in ecologisch opzicht belangrijk, als
broedplaats voor zwaluwen en kerkuilen. Minder bekend is dat
zowel asbest- als rieten daken belangrijke groeiplaatsen zijn voor
mossen en korstmossen, redenen genoeg dus om het behoud van
zoveel mogelijk van de monumentale schuren te behouden.
Nu ligt het niet direct op de weg van de SLZ-vrijwilligers om zich
intensief met dit soort zaken bezig te houden. Toch deed er zich in
het voorjaar van 1997 een mogelijkheid voor om ook hiermee eens
wat ervaring op te doen.
30
In Zeeuws-Vlaanderen, dichtbij Axel staat namelijk ergens een
vervallen schuur die in zo'n slechte staat was, dat er acuut gevaar
van instorting bestond. De eigenaar verzocht ons om met wat
eenvoudige lapmiddelen de schuur nog tenminste een aantal jaren
overeind te houden.
Op de noordzijde van het dak ligt riet, aan de zuidkant dakpannen,
riet en golfplaten, naast enkele gapende open gaten. De schuur
heeft een flinke hoogte. Toen we de schuur eens wat nader beke
ken bleek een van de dak-draagbalken te zijn gebroken. Ter plaatse
hing het dak nog op enkel wat dunne draagkepertjes, ondanks het
enorme gewicht van de dakpannen. Verder bleken er vele verticale
draagbalken (we noemden ze staanders, ongetwijfeld hebben ze een
andere officiële naam) van hun fundament geschoven zodat ook
deze in de lucht zweefden.
Een moeilijke klus, maar wel een mooie uitdaging, die we dan ook
zijn aangegaan. Gelukkig waren op andere plaatsen in de schuur
nog genoeg nieuwe balken aanwezig, die we konden gebruiken.
Met de hele groep vrijwilligers hebben we eerst de schuur grondig
geïnventariseerd en met zijn allen een "plan van aanpak" bespro
ken.
Iedereen was het er direct over eens dat eerst de dakpannen van het
dak moesten, om ieder risico te voorkomen. Dus op de ladders en
dak kruipen, in rijen opstellen en maar doorgeven al die pannen.
Toen het gewicht van het dak was werd eerst de gebroken draag-
balk eruit gesloopt en direct vervangen door een nieuwe. Dat was
natuurlijk een hele klus.
De Boom In 2-97
De Boom In 2-97
