De Boom In 3-98
recreatiesector en de natuur- en milieusector in Zeeland. Uit dit convenant is
een aantal projecten voortgevloeid. Eén daarvan is het project
Natuurgerichte recreatie en toerisme in Zeeland. Een onderdeel van dit
project is het in kaart brengen van de mogelijkheden om wat voor natuur en
landschap te doen op recreatiebedrijven, zoals campings en mini-campings.
Aan de Stichting Landschapsbeheer Zeeland is gevraagd om dit onderdeel
uit te werken. Inmiddels is er een uitgebreide lijst met mogelijkheden voor
natuur op campings gemaakt. Deze lijst zal worden bewerkt tot een
populaire, leuk ogende brochure, bestemd voor alle uitbaters van een
recreatiebedrijf. De bedoeling is exploitanten zo enthousiast te maken, dat
ze een aantal van de voorgestelde maatregelen zullen gaan toepassen op hun
bedrijven. De SLZ wil de eigenaren graag advies geven over de
mogelijkheden om de kansen voor natuur- en landschap op het bedrijf te
vergroten. Om enige voorbeelden bij de hand te hebben van wat er zoal in
de praktijk gedaan kan worden, heeft de SLZ voor een viertal campings een
natuurplan opgesteld. Deze voorbeeld-bedrijfsnatuurplannen zijn bedoeld
om aan recreatieondernemers duidelijk te maken wat er nu concreet wordt
bedoeld met het verhogen van de natuur- en landschapswaarden op het
bedrijf. Over deze voorbeeldplannen verderop meer.
Leuk en aardig
Alllemaal leuk en aardig zul je zeggen, maar wat moet ik mij nu bij natuur
op recreatiebedrijven voorstellen? Dc zal hieronder proberen dat uit de
doeken te doen.
Het genieten van natuur en landschap hoeft niet beperkt te blijven tot een
fietstocht door de polder of een wandeling door de duinen. Ook op de
camping kun je al genieten van zingende vogels, bloeiende planten en
kleurige vlinders. Sommige recreatiebedrijven zijn heuse oases van groen en
rust in een overigens kaal, agrarisch landschap. Niet alleen toeristen, maar
ook veel dieren zijn er te gast. Met enige vaak betrekkelijk eenvoudige
aanpassingen is een recreatiebedrijf - binnen de beschikbare mogelijkheden
- aantrekkelijk te maken voor verschillende planten en dieren. Ook de
inpassing van het bedrijf in het landschap kan er door verbeterd worden.
Daarmee snijdt het mes aan twee kanten (daar heb je het weer): aan de ene
kant is er een leefgebied voor planten en dieren gemaakt en is aantasting
van het landschap voorkomen - soms knapt het landschap er zelfs van op.
22
De Boom In 3-98
Aan de andere kant is de verblijfsruimte voor de recreanten nog
aantrekkelijker geworden.
De camping als biotoop
Een recreatiebedrijf kan een grote verscheidenheid aan natuurlijke
leefgebieden voor planten en dieren herbergen, zoals grasland, bloem- en
kruidenrijke overhoeken, poelen en waterlopen, bosjes, houtsingels,
houtwallen, heggen, hoogstamboomgaard, bloementuin en gebouwen.
Niet elk recreatiebedrijf heeft al deze elementen op zijn terrein; maar
houtsingels, gebouwen en overhoekjes zijn er altijd wel te vinden. Dat op
veel recreatiebedrijven lang niet alle elementen aanwezig zijn kan allerlei
oorzaken hebben. Bijvoorbeeld dat de bedrijven te klein zijn.
Louter de aanwezigheid van een element, wil nog niet zeggen dat het
element meteen waardevol voor de natuur is. Het komt er ook op aan hoe
het is aangelegd en hoe het onderhouden wordt. Een enkelrijige
coniferenhaag, een strak gazon, een border gladiolen en een
goudvissenvijver met steile oeverbeschoeiing zijn uit oogpunt van natuur
weinig waardevol. Dit in tegenstelling tot een brede gemengde haag met
inheemse, rijkbloeiende en besdragende struiken, een bloemrijk grasland,
een border vol verschillende vlinderbloemen en een kikkerpoel met flauw
oplopende, rijk begroeide oevers en veel waterplanten.
Verschillende campings, verschillende mogelijkheden
Op niet elk bedrijf is evenveel mogelijk. Dat komt doordat de aard van ieder
bedrijf weer anders is. Op een grote camping is eerder ruimte beschikbaar
om bepaalde hoekjes speciaal ten behoeve van de natuur in te richten, dan
op een kleine camping. Een boerderijcamping heeft enkele specifieke
onderdelen die op een gewone camping ontbreken, bijvoorbeeld schuren of
stallen waarin kerkuilen en zwaluwen kunnen broeden. Bovendien kunnen
natuurelementen op het campinggedeelte van zo'n bedrijf worden
opgenomen in het grotere geheel van natuurelementen op het hele bedrijf:
akkers, weilanden, erf, huisweiden, boomgaard. Een puur recreatiebedrijf
daarentegen hoeft weer geen rekening te houden met een agrarische
bedrijfsvoering die bepaalde maatregelen zou kunnen uitsluiten.
23